Có một người tiều phu, gánh một gánh củi ra chợ bán. Vì không cẩn thận, gánh củi va chạm vào người ông thầy thuốc. Oạng thầy thuốc nổi giận lôi đình, giơ gậy lên đánh tiều phu. Người tiều phu đặt gánh củi xuống, quỳ lại ông thầy thuốc:

- Trăm lạy ông, nghìn lạy ông. Oạng dùng chân đá đạp tôi chứ xin ông đừng dùng tay.

Có người hỏi vì sao, người tiều phu nói:

- Dùng chân đá, chưa chắc tôi đã chết. Còn nếu dùng tay ông ta thì mạng sống của tôi coi như đã đứt rồi!

Có một người, suốt ngày lang thang tìm cách lừa dối người khác để kiếm ăn. Một hôm, anh ta lang thang đi qua một nhà đang có đám tang, anh ta mừng thầm; có chỗ kiếm ăn rồi!

Anh ta vào nhà đang có đám tang, chẳng chào hỏi ai, chẳng nói chẳng rằng, quỳ bên quan tài rồi khóc. Mọi người không anh ta là ai, quan hệ thế nào với người chết. Anh ta vừa khóc vừa nói:

- Mọi người không biết chứ, tôi và ông đây là bạn thân lắm đấy. MƠới có mấy tháng không gặp lại, vậy mà ông đã ra đi mãi mãi rồi, thật là bất hạnh. May sao, tình cờ tôi có chút việc đi qua đây mới biết tin này, chẳng kịp mua vàng, hương lễ phẩm đến cúng lễ. Lòng thành thương ông, tôi khóc bày tỏ tình bằng hữu với nhau.

Người nhà nghe anh ta nói, cảm động lắm, giữ anh ta lại ăn cơm uống rượu no say.

Trên đường về nhà, anh ta gặp người bạn nghèo. Người bạn nghèo thấy anh ta no say như vậy, hỏi:

- Người anh em ơi, hôm nay ăn uống ở đâu mà no say vậy?

Anh ta kể lại từ đầu đến cuối câu chuyện vừa qua cho anh bạn nghèo nghe. Anh bạn nghèo nảy ra ý cũng làm theo như vậy. Hôm sau, anh bạn ngn một nhà có đám ma, làm như anh bạn hôm qua kể, khóc than thảm thiết. Người nhà tang chủ hỏi anh ta về quan hệ với người chết. Anh bạn nghèo vừa khóc vừa kể:

- Người nằm đó là người thân thiết nhất của đời tôi. Hai chúng tôi đã từng ăn cùng mâm, ngủ cùng nhà, như hình với bóng . .

Anh bạn nhà nghèo chưa nói hết lời thì bị người nhà tang chủ đánh cho một trận nên thân. Bởi vì, người chết đang nằm đó là con dâu của gia đình này.

Mùa hè, trời nóng như đổ lửa, oi bức vô cùng. Mấy vị quan ngồi chuyện gẫu về nhân tình thế sự. Ngẩu nhiên, các vị nói đé6n khí trời nóng nực, muốn tìm nơi mát mẻ để tránh nóng.

Một ông quan nói:

- Nghe nói lầu thủy các ở hoa viên nọ mát lắm.

Vị quan khác nói ngay:

- Chính tẩm của ngôi chùa kia rất dễ chịu .

Mấy người dân đứng xung quanh nói chen vào:

- Thưa các quan, nếu muốn tìm chỗ mát mẻ dễ chịu nhất thì chỉ có ở công đường thôi.

Các vị quan hỏi lại:

- Sao bà con biết?

Mấy người dân nói:

- Ơở đó mát nhất vì chỉ có trời, không có mặt trời.!

Ngài Linh Công là bậc quốc vương của nước Tề, rất thích phụ nữ trong cung triều mặc quần áo kiểu nam giới. Chyên này nhanh chóng lan đi khắp nơi, phụ nữ cả nước dù già hay trẻ đều mặc quần áo nam giới. Linh công cho sứ giả đi khắp nơi truyền lệnh cậm: nếu nữ mặc đồ nam sẽ bị rạch tà, cắt ống.

Kết quả của lệnh cấm đó là ở đâu cũng thấy phụ nữ mặc đồ nam bị rách tà, cắt ống. Còn trào lưu nữ mặc đồ nam vẫn không ngăn chận được.

Mọạt lần, Yến tử đến bái kiến Tề Linh Công, Linh công hỏi:

- Tôi đã cho người đi khắp nơi ra lệnhcấm phụ nữ mặc đồ nam giới. Ai mặc, như vậy sẽ bị rạch tà cắt ống cho rách bươm ra. Vậy mà tại sao phong trào nữ mặc đồ nam vẫn không thể ngăn chận được?

Yến tử trả lời:

- Thưa bậc quân vương kính mến, trong cung triều ngài ra sức cổ vũ khuyến khích, ngoài cung triều thì ngài cấm đoán trừng phạt. Thật chẳng khác treo đầu dê bán thịt chó. Tại sao ngài không cấm trong cung triều đi. Trong cung triều đã cấm được thì ngoài xã hội ai dám vi phạm?

Tề Linh Công nói:

- Ưừ phải đấy.

- Sau đó, lệnh cấm trong cung triều nữ mặc đồ nam được ban bố chưa đầy một tháng, trong cả nước chẳng thấy ai là nữ dám mặc đồ nam nữa.

Yến Tử là một viên tướng nước Tề, chuẩn bị đi sứ sang nước Thục. Sau khi Thục vương biến tin này liền gọi mấy vị cận thần đến bàn bạc:

- Yến Anh là người rất giỏi ngôn từ của nước Tề, sắp tới sang nước ta đi sứ. Ta muốn làm nhục ông ta một bận, các khanh xem có kế gì không.

- Cận thần tả hữu nói:

Đợi ông ta sang đây, chúng tôi sẽ trói một người dẫn đi qua trước mặt bệ hạ. Bệ hạ hỏi:

- Kẻ đó làm việc gì vậy?

Chúng tôi nói:

- Nó là người nước Tề.

Bệ hạ lại hỏi:

- Nó phạm tội gì?

Chúng tôi trả lời:

- Nó phạm tội trộm cắp.

Hôm Yến tử đến nước Thục, Thục vương mở tiệc rượu chiêu đãi. Đang lúc mọi người ăn uống đông vui, hai lính dịch dẫn một người bị trói đi quan, Thục vương cố ý nhìn kỹ và hỏi:

- Các người trói đứa nào đấy, nó phạm tội gì?

Lính dịch trả lời:

Nó là người nước Tề, phạm tội trộm cắp ạ.

Thục Vương cười khà khà nhìn sang Yến Tử, nói:

- Người nước Tề thiện nghệ trộm cắp nhỉ!

Yến Tử đứng dậy, rời khỏi bàn tiệc, trịnh trọng nói với mọi người:

- Tôi đã từng nghe một chuyện như sau: Cây bưởi sống ở bờ nam sông Hoài là cây bưởi, nhưng sống ở bờ bắc sông Hoài thì thành cây bòng. Tuy chỉ là một cây, nhưng sống ở đất khác thì cho quả có chất lượng khác nhau. Quả bưởi thì ngọt, quả bòng thì chua. Vì sao? chính là do thuỷ thổ khác nhau. Cũng như con người vậy, người nước Tề thì chẳng ao giờ biết trộm cắp, nhưng khi sang sống ở nước Thục thì lại sinh ra trộm cắp hay sao.

Thục Vương nghe xong, cười gượng mà rằng:

- Đây quả là con người đức tài kiêm bị, chớ có trêu chọc ông ta. Ta quả là tự làm bẽ mặt mình!

Tề Cảnh Công rất thích đánh bẫy chim,cử một người thay ông ta đánh bẫy chim. Một lần, Chúc Châu không cẩn thận để xổng mất cả số chim đã bẫy được .Tề Cảnh Công bực lắm,ra lệnh sai người giết Chúc Châu.Yến Tử nghe tin này liền đến nói với Tề Cảnh Công :

- Chúc Châu có ba tội trạng, ngài cho phép tôi kể ba tội đó ra rồi giết ông ta cũng được

Tề Cảnh Công nói:

- Được ngươi nói đi

Yến Tử gọi Chúc Châu đến trước mặt Tề Cảnh Công và kể tội như sau:Chúc Châu kia,mày được giao nhiệm vụ bẫy chim thay cho quân vương.Vậy mà mày đã để cho chim bay đi mất hết. Đó là tội thứ nhất của mày.Hôm nay cũng vì tội mày đánh xổng chim mà làm cho quân vương giết người, đó là tội thứ hai của mày.Các nước chư hầu biết tin này sẽ đánh giá quân vương coi chim hơn mạng sống con người Ô.Đó là tội thứ ba của mày .

Sau khi kể xong ba tội trạng của Chúc Châu,Yến Tử mời Tề Cảnh Công giết Chúc Châu.Tề Cảnh Công nói ;

- Thôi không giết nữa. Ta đã hiểu ý tứ trong lời nói của ông rồi,ta làm theo ý của ông vậy.

Nước Tống có một người làm mấy mẫu ruộng,thấy các cây non trong ruộng mọc xanh tươi, lòng vui mừng lắm. Ngày nào ông ta cũng ra thăm ruộng và do đó mà cảm thấy cây lớn lên chậm quá.

Một hôm anh ta ra ruộng và cứ từng cây một,nhổ lên cho cao hơn một ít.Anh ta làm chăm chỉ từ sáng sớm đến chiều tối mịt mới chịu lôi tấm thân mệt mỏi về nhà về nhà, anh ta nói:

- Hôm nay tôi mệt quá,đã làm cho từng cây một lớn lên thêm một ít rồi !

Sáng hôm sau,con anh ta ra thăm ruộng, thì than ôi, cả ruộng cây đều chết héo

Thời Xuân Thu,nước Việt có một người đàn bà xinh đẹp có tên là Tây Thi.Sắc đẹp của Tây Thi có thể nói là nổi tiếng khắp thiên hạ.

Một lần, Tây Thi bị đau tim nên đi trên đường mà vẫn phải nhăn nhó khó chịu .

Lần ấy, một cô gái tên là Đông Thi nhìn thấyTây Thi càng khó chịu càng xinh đẹp hơn.Thế là Đông Thi cũng bắt chước Tây Thi,nhăn nhó ôm ngựa và đi dọc đường.Mọi người nhìn thấy Tây Thi nhăn nhó,ngày thường đã xấu xí,giờ lại càng xấu xí hơn. Có người nhìn thấy Tây Thi đi qua liền đóng cửa lại, có người nhác nhìn thấy Đông Thi nhăn nhó vội lôi tuột vợ con chạy dạt vào ngỏ hẻm tránh xa .

Ngày trước có một con chim biển chẳng may lạc lối, rơi xuống ngoại thành đô nước Lỗ.Hầu Vương nước Lỗ liền đưa con chim đó về chùa để nuôi. Hằng ngày, Hầu Vương mang rượu ngon cho chim uống, cho ca nhi vũ nữ ca hát đàn sáo những bài hay nhất và trang trọng nhất cho chim nghe.Thức ăn cho chim thì toàn là thịt tam sinh:

Thế nhưng hai mắt chim nhắm nghiền, nét mặt buồn ủ rủ, chẳng chịu ăn thịt uống rượu.Đến ngày thứ ba thì chim nghẻo. Lỗ Hầu đã dùng cách nuôi mình để nuôi chim, chứ không dùng cách nuôi chim để nuôi chim.

Ơở phương đông có một người tên gọi là AÔi Kinh Mục. Một lần,ông ta đi chơi xa,đi độ nữa đường thì ông ta đói lả, vì không có gì ăn.Vùng Hồ Phụ có một tên cướp khét tiếng,tên gọi là Khưu. Khưu trông thấy ông AÔi Kinh Mục ngã vật ra đất đi đến vực dậy, đưa về nhà và bưng cơm cho AÔi Kinh Mục ăn. Bón cho AÔi Kinh Mục được ba miếng cơm thì AÔi Kinh Mục tỉnh lại.Nhìn rõ mọi vật rồi,AÔi Kinh Mục mới hỏi:

- Ông làm gì vậy?

Khưu trả lời:

- Tôi là người Hồ Phụ,tên là Khưu.

Nghe xong ,AÔi Kinh Mục nói:

- Aà, ra mày là Khưu tướng cướp phải không,sao mày lại đem cơm cho tao ăn .Tao là người chuộng tín nghĩa, quyết không ăn cơm của bọn cướp chúng mày.

Nói rồi, AÔi Kinh Mục dùng hai tay bóp bụng,móc họng cho nôn thốc ra. Cứ thế một hồi lâu, AÔi Kinh Mục thoi thóp tàn hơi và cuối cùng lìa đời.

Em trai dương chu là Dương Bố. Một lần anh ta đi chơi mặc bộ quần áo trắng., khi ở nhà bạn về thì trời mưa nên Dương Bố thay bộ quần áo đen mặc về nhà. Con chó nhà dương bố không nhân ra chủ, cho nên khi Dương Bố bước vào cổng thì con chó xông ra cắn giận dữ. Dương Bố nổi cáu, với lấy cây gậy đánh chó. Dương Chu thấy thế bảo em rằng :

- Thôi, đừng đánh chó nữa. mày cũng ó lần nhầm như vậy đấy. Chẳng hạn có lần con chó trắng của nhà đi đâu về thành màu đen, mày chẳng ngạc nhiên kinh sợ như vậy sao.

Nước Thục có một người nổi tiếng là thẳng thắn. Bố anh ta bắt trộm con dê, anh ta đi báo với quan phủ. Quan phủ bắt ố anh ta kết tội và chém đầu. Lúc bố sắp bị chém, thì anh ta tâu với quan phủ :

- Tôi xin thế mạnh chết thay cho bố tôi.

Quan phủ đồng ý lới thỉnh câù của anh ta. lúc sắp bị chém đầu anh ta trình với quan phủ :

- Bố toi bắt trộm dê, tôi báo quan phủ, điều đó nói rằng tôi vô cùng kính tính quan phủ. Bố tôi bị tội, tôi thay bố tôi chịu tội điều đó nói lên tôi là người nhất mực hiếu thuận. Một người vừa trung vừa hiếu mà bị đem hành hình, thì cả nước này biêt1 bao nhiêu người cũng bị hành hình.

- Vua nước thục biết chuyện này liền ra lệnh tha cho anh ta.

Phía bắc nước Ngụy có một quả đồi đất nhỏ gọi là Đồi Lê .Ơở đây xuất hiện một con quỷ hay cải dạng làm con, cháu, anh, em, người đi qua đây để hành hạ người đo. Gần đấy có một ông già,một bận vào thành phố uống rượu say mềm,loạng choạng đi về nhà .Lúc đi qua Đồi Lê,con quỷ đã cải dạng thành con trai ông ta.

Đến dìu ông ta đi.Trên đường đi,con quỷ hành hạ ông già đến khổ sở.

Về nhà,ông già nói:

- Tao là bố đẻ ra mày, hằng ngày tao thương yêu quí mến mày như vậy,mà sao hôm nay tao say rượu, lúc đi trên đường, mày hành hạ tao khổ sở như vậy?

Con trai ông già quỳ lại khóc lóc :

- Con xin thề độc có trời chứng giám, không hề có chuyện con hành hạ bố đâu.Tối hôm qua con đi đòi nợ ở Đông Môn cơ mà,không tin thì bố đi hỏi xem có đúng không .

Ông già tin con,nói:

- Thôi đúng rồi,đúng là con quỷ hiện hình hành hạ tao rồi.Tao đã nghe nói chuyện này rồi.Ngày mai tao cố ý đi uống rượu say,thế nào cũng gặp con quỷ này,tao sẽ giết nó.

Hôm sau ông già vào thành phố uống rượu say, con trai ông già sợ bố say quá không về được nên đi đón bố.Ông già nhìn thấy con, cho rằng con quỷ hiện hình đã đến, chẳng nói chẳng rằng,rút kiếm đâm chết nó

Sau khi Phạm Thị cuả nước Lỗ bỏ trốn, một người tìm thấy một quả chuông lớn tại nhà Phạm Thị.Người này tính kế cõng chuông về nhà mình, nhưng chuông vừa to vừa nặng, không thể nào mang đi được.Người này dùng búa đập vỡ chuông ra. Búa đập vào,chuông vang tiếng"boongàboongàboong". Người này sợ chuông kêu,người khác nghe thấy sẽ đến tranh cướp mất, cho nên vội vàng hai tay bịt kín hai lỗ tai mình lại.

Nước Vệ có một người ,lúc con gái đi lấy chồng, dặn bảo con như sau:

- Về nhà chồng con phải chú ý,thu vén giữ vốn riêng, đề phòng bất trắc.Trên đời này thiếu gì người đàn ông bỏ vợ,đó là chuyện thường tình,ít có đôi sống chung được với nhaucho đến lúc tóc bạc răng long .

Quả nhiên, con gái sau khi về nhà chồng cứ chăm chăm thu vén làm vốn riêng. Bố mẹ chồng và cả chồng nữa đều rất ghét việc này, cho nên quyết định đuổi cô ta về nhà mẹ đẻ.Vốn riêng của con gái mang về còn nhiều gấp mấy lần số vốn lúc đi lấy chồng .

Bố mẹ biết số vốn đó,lòng mừng lắm cho rằng mình dạy bảo con thế là đúng .

Nào họ có nghĩ rằng cách dạy con như vậy là làm hại cả đời con.

Nước Tống, có một người bán rượu,đong đo rất công bằng mà đối xử với khách rất chu đáo. Rượu thơm bay tỏa,biển hiệu treo cao rỏ ràng,thế mà rượu cứ tồn đọng không bán được, lâu ngày đã hơi có mùi chua.Chủ quán rất ngạc nhiên mà không tìm ra nguyên nhân, cho nên phải tìm đến ông già có tên là Dương Khiêm ở cùng dãy phố để hỏi.Dương Khiêm nói:

- Đại thế là con chó nhà anh dữ quá .

Chủ quán rượu nói :

- Chó dữ thật nhưng vì sao rượu bán không chạy

Dương Khiêm nói :

- Chó dữ nên người ta sợ nó.Nếu con cái người ta mang chai đến mua rượu mà chó nhà anh xông ra cắn họ, thì ai còn dám mua rượu nữa .Cứ thế ,rượu tích lại mãi hóa ra chua chua chứ sao.

Thời Ngũ Đại,có một lần,nhà Trần cử một sứ giả sang nhà Tuỳ đi công cán. Nhà Tuỳ không biết vị sứ giả này tinh khôn thế nào, nên ngầm cử Hầu Bạch ăn mặc rách rưới giả làm người phục vụ chờ đón sứ giả.

Sứ giả thấy Hầu Bạch ăn mặc rách rưới nên có ý coi thường, vừa nằm đánh rắm dong vừa nói chuyện với Hầu Bạch!

Hầu Bạch thấy sứ giả giở trò bỉ ổi, căm tức lắm, nhưng chưa tìm cơ hội trả thù. Vừa lúc đó, sứ giả hỏi về giá cả mua ngựa ở nhà Tùy ra sao, Hầu Bạch nói:

- Ơở đây, ngựa có năm bảy loại, giá cả đắt rẽ khác nhau. Nếu là con ngựa đực đã được thuần dưỡng, có kỹ năng nhất định, có vóc dáng đẹp thì có thể đắt tới trên ba mươi quan tiền. Nếu là vóc dáng bình thường có thể dùng để cưỡi được, thì cũng trên hai mươi quan. Còn nào xấu xí, đầu chẳng ra đầu, móng chẳng ra móng, đuôi mọc củn cỡn, chẳng dùng vào việc gì được, chỉ nằm dài đánh rắm thì một xu cũng chẳng đáng.

Sứ giả nghe nói như vây, kinh ngạc nhận ra rằng người ăn mặc rách rưới kia dứt khoát là một nhân vật phi thường. Sứ giả vội ngồi dậy, hỏi thăm họ tên. Khi biết người đó là Hầu Bạch nổi tiếng là thông minh tài trí, thì thấy xấu hổ quá, vội xin lỗi và mong được Hầu Bạch lượng thứ.