Vài Dòng Tiểu Sử Về Tác Giả Đông Hồ


- Ta'c Giả / Nhạc Sĩ : Đông Hồ

Sinh năm Bính Ngọ (1906) tại làng Mỹ Đức, tỉnh Hà Tiên. Họ Lâm, nhũ danh là Kỳ Phác (bộ ngọc), hộ tịch chép là Tấn Phác (Biện Hoà Tấn Phác), ông bác đặc tiểu tự làQuốc Tỉ (Truyền gốc ngọc tỉ) sau đổi là Trác Chi (Hữu phác ngọc, nghi sử ngọc nhân điêu trác chí).

Vì tổ tiên mấy đời đều ở ven Đông Hồ ấn nguyệt, một thắng cảnh trong Hà Tiên thập cảnh, nên khi bắt đầu biêt' làm thơ đã lấy hiệu Đông Hồ.Rồi "dĩ hiệu hành", nghiã là đời biết tên hiệu đó hơn, không cần biết tên thiệt nữa.

Sau năm quốc biến 1945, dời nhà lên ở Sài Gòn, lại có biệt hiệu là Thủy Cổ Nguyệt (chiết tự chữ hồ), là Đại Ẩn Am (Đại ẩn ẩn thành thị)Vì sinh trưởng ở nơi cùng tịch, nên chữ Pháp, chữ Hán đều được học rất ít.Chỉ chuyên tự học tiếng Việt mà thành văn, thi tài.
Có tiếng là từ năm 1923 đến năm 1933, viết cho tạp chí Nam Phong xuất bản ở Hà Nội, trong đó, làm văn nhiều hơn làm thơ.Năm 1935, nghỉ viết báo Nam Phong, chủ trương tuần báo Sống, tự lực xuất bản ở Sài Gòn.Năm 1953, giám đốc Nhân Loại tập san, xuất bản ở Sài Gòn, để làm cơ quan cho nhà xuất bản Bốn Phương và nhà Sách Yiểm Yểm thư trang sáng lập từ năm 1950.

Thành tích văn hóa đáng chú ý là từ năm 1926 đến năm 1934 mở nhà nghiã học trên bờ Đông Hồ lấy tên là "Trí Đức học xá", chủ trương chuyên dạy bằng tiếng Việt, cổ động khuyến khích cho học trò và bè bạn tin tưởng ở tương lai Việt ngữ.

Đã xuất bản:
- Thơ Đông Hồ (Nam Ký thư quán Hà Nội, 1932).
- Linh Phượng, tức Trác Chi Lệ Ký tập (Nam Ký thư quán Hà Nội, 1934).
- Cô Gái Xuân, thơ (Vị Giang văn khố Nam Định, 1935).
- Những lỗi thường lầm trong sự học Quốc Văn, biên soạn chung với Trúc Hà (Trí Đức học xá, 1936).
- Hà Tiên thập cảnh (Bốn PhươngSài Gòn, 1960).
- Trinh Trắng thơ (Bốn Phương, 1961).

Đợi Mùa Xuân Lớn


- Ta'c Giả / Nhạc Sĩ : Đông Hồ

Mỗi năm ăn một mùa xuân nhỏ,
Đợi một mùa xuân lớn chửa về.
Sáu chục ba trăm ngày nặng chĩu,
Thời gian từng bước kéo lê thê.
Áo hoa mặc phủ ngoài năm tháng,
Che đậy lần trong lớp máu me.

Trời đất chiều qua đầy bụi xám,
Sáng này rạng rỡ ánh pha lê.
Veó von chim gởi lời ân ái,
Ngào ngạt trầm dâng khói quyện thề.
Đã bốc lên rồi men đất nước,
Rượu đời dân tộc uống say mê.
Quê hương lệ ước dòng xa vắng
Là một vần thơ rơi cánh lê
Để điểm cho mùa xuân dịu dịu,
Mùa xuân rực rỡ sắc hoa hòe.
Thương Xanh nhớ Biếc lòng Sông núi,
Biển bạc hồ lam.Ôi bóng quê !

1949

Bụi Rượu Bến Thành


- Ta'c Giả / Nhạc Sĩ : Đông Hồ

Bến thành bụi rượu mê man,
Bụi tung chếnh choáng, rượu tràn ngất ngâỵ
Ý thơ chợt thoáng về đây,
Tơ men vương nhẹ đã bay đâu rồi !

Mình ta quán lẻ chơi vơi,
Sao hôm một điểm bên trời cô đơn.
Mây thuyền trôi giưã hoàng hôn,
Gió chèo nhịp nước, trời xôn xao lòng,
Sóng thuyền buông tóc bềnh bồng,
Phấn bay tà áo nở bông-kiếng-cò.

"Bắp non mà nướng lửa lò,
Đố ai ve được con đò Thủ Thiêm"

(Trinh Trắng)

Chuổi Ngọc


- Ta'c Giả / Nhạc Sĩ : Đông Hồ

"Biết đâu hợp phố mà mong châu về!"

Nhặt ngôi sao lạc đêm thanh Khiết,
Vớt điể hào quang đáy biển sâu,
Hứng giọt bình minh từng lá cỏ,
Chàng đưa em giữ chuỗi minh châu.

Hớn hở thay chàng rinh ánh sáng,
Mười đầu ngón nở ý yêu đương.
Và lòng chàng nở niềm âu yếm,
Đem đắp vào em chuổi mến thương.

Em giấu vào lòng sâu kín nhất,
Đeo vào lòng ngực trắng trinh hơn.
Một lần, chỉ một lần hôm ấy,
Nghĩ suốt đời em ngọc hãy còn.

Em có ngờ đâu cơn lửa binh
Cho tràng châu ngọc vỡ tan tành.
Ngọc rơi, ôi ! cũng như hoa rụng:
"Đáo địa nhất vô thanh".

Chuổi ngọc chàng cho em mất rồi !
Còn đây một chuổi tiếc thương dài.
Và đây vạn giọt lòng ngưng đọng,
Ý ngọc Tình châu chớp mắt rơi ...

Sao lạc không về trời thổn thức,
Nước chìm điểm sáng biển bâng khuâng,
Sương tan cỏ héo lòng thương nhớ;
Ngọc mất.Chàng xa.Lệ ngập ngừng.

1946

Mua Áo


- Ta'c Giả / Nhạc Sĩ : Đông Hồ

Chiếc áo năm xưa đã cũ rồi,
Em đâu còn áo mặc đi chơi.
Bán thơ nhân dịp anh ra chợ,
Đành gởi anh mua chiếc mới thôi!

-- Hàng bông mai biếc màu em thích,
Màu với hàng, em đã dặn rồi.
Còn thước tấc, quên! Em chửa bảo:
Kích tùng bao rộng, vạt bao dài ?

-- Ô hay! Nghe hỏi mà yêu nhỉ!
Thước tấc anh còn lựa hỏi ai
Rộng hẹp, tay anh bồng ẵm đó,
Ngắn dài, người mới tựa bên vai!

Nước


- Ta'c Giả / Nhạc Sĩ : Đông Hồ

Người đời tiếc hão cho hoa rụng,
Hoa rụng, năm sau nở nụ cười.
Chỉ đáng thương cho giòng nước chảy,
Một đi không lại cuộc đời trôi !

Trinh Trắng


- Ta'c Giả / Nhạc Sĩ : Đông Hồ

Mơn mởn đồng thơm lá cỏ non
Hồn đêm chưa có dấu sương mòn
Ao tràn mưa ngọt, bờ hoang dại,
Bèo nở xinh xinh cánh nhỏ tròn

Lụa cởi da chiều, núi tuyết băng;
Làn son phơn phớt hé môi trăng.
Thiu thiu khóe mắt sao mơ mộng;
Hồ trải lòng gương nước thẳng băng.

Giấy mở tờ nhung óng mỡ ngà,
Nghiên huyền nhựa mực sánh tinh hoạ
Sương dầm ngòi thỏ run run nét,
Đường Tống hồn xưa ngón nõn nà.

Lối về xóm ấy nhiều đom đóm,
Nhấp nhánh thiên hà ngập bước saọ
Ngỡ lạc tiền thân vào xứ mộng,
Lòng tiên, nghe tiếng gọi, nao naọ

Bên mái trăng non, đêm quá nửa,
Muôn hương vườn ngậm cánh mong manh.
Gió mơ, lá ngủ, sương đi lảng,
Bẽn lẽn hoa quỳnh hé ý trinh