NG�N TAY GUTEI - Osho

"Thiền Sư Gutei hay giơ ng�n tay trỏ l�n mỗi lần Sư giảng về thiền.

Một thiền sinh trẻ khi thấy Sư giơ ng�n tay trỏ l�n th� cũng bắt chước giơ theo như vậy; l�u dần th�nh th�i quen. Một h�m, Sư Gutei nghe n�i đến chuyện như vậy, đến ngay thiền sinh đ� nhằm l�c thiền sinh n�y vừa đưa ng�n trỏ l�n. Sư liền nắm lấy ng�n tay trỏ đ� chặt nghiến, vứt đi. Ch�ng thiền sinh đ� la h�t vang trời, chạy trối chết. Sư qu�t lớn, "Đứng lại!" Ch�ng thiền sinh đ� đứng sững, quay đầu lại.. Sư giơ ng�n tay trỏ l�n. Thiền sinh bất gi�c theo th�i quen, cũng giơ ng�n tay trỏ của m�nh l�n. Nhưng đến khi nh�n xuống th�... Thiền sinh đai. ngộ, sụp xuống lễ Thầy. "
Đ� l� một c�u truyện thiền thật lạ v� bạn c� thể hiểu sai, m�o m� về � nghĩa c�u truyện tr�n; v� c�i kh� hiểu nhất cuả cốt truyện l� phong c�ch xử tr� độc đ�o của bậc gi�c ngộ.
Ch�ng ta thừơng c� th�i quen nhận x�t v� đ�nh gi� người kh�c hay một sự vật theo cảm quan của m�nh. Nhưng bậc gi�c ngộ th� ho�n to�n kh�c hẳn. Người đ� đứng ở một g�c độ kh�c ch�ng ta, những con người ph�m tục. Nơi n�o ngừơi đ� c� mặt, nơi n�o người đ� đặt ch�n tới, nơi đ� ho�n to�n mất dấu những kh�i niệm Ta- Người, C�-Kh�ng, Đựơc-Mất, Hơn-Thua... Những thước đo gi� trị, những bảng lu�n l� đạo đức, những b�nh phẩm khen ch� v.v... đều vắng b�ng; bởi v� tất cả những thứ đ� đều lồng c�i " T�i" ở b�n trong. Một c�i "T�i" được t� m�u v� đ�nh b�ng. Người đạt đạo kh�ng m�ng những thứ ph� phiếm đ�, v� cũng kh�ng để t�m m�nh d�nh bụi. Người đạt đạo sống th�t đơn giản, kh�ng cầu mong, kh�ng tr�ng đợi.. Người đ� kh�ng c� nơi n�o để đi, kh�ng c� một mục đ�ch để đạt tới. C�n một nơi n�o để đến, c�n một mục ti�u n�o đ� để đạt tới th� t�m h�nh giả vẫn c�n d�nh mắc v� tham cầu. Như kh�c gỗ giữa d�ng s�ng, người đạt đạo kh�ng tắp v�o bờ b�n n�y, kh�ng tr�i về bờ b�n kia; kh�ng c� g� tốt cũng kh�ng c� g� xấu đối với ngừơi đ� gi�c ngộ. Người đ� sống trọn vẹn hồn nhi�n, ph�ng kho�ng trong c�i Ch�n, Thiện, Mỹ của d�ng sống--nhưng ch�ng ta, ch�ng ta kh�ng thể sống trọn vẹn đựơc như vậy. Tật xấu của con người tầm thường l� lu�n đ�nh gi� sự vật. Ch�a kh�c với Quỷ, Thiện kh�c với �c, Trong Sạch kh�c với Tội Lỗi v.v. Lu�n lu�n c� sẵn hai trận tuyến, hai bến bờ m� trong đ� d�ng s�ng đời đang tu�n chảy..
T�i c� nghe một c�u truyện � nhị như sau:
"Ng�y kia, c� một ngừơi họa sĩ t�i ba danh tiếng gặp lại người bạn b�c sĩ v� mời �ng ta dến ph�ng triển l�m tranh của m�nh để được bạn m�nh đ�nh gi� một t�c phẩm vừa ho�n th�nh. Người họa sĩ đ� đ� nghĩ rằng t�c phẩm n�y đ�ng thật l� tuyệt t�c, l� đỉnh cao nghệ thuật hội hoa. của �ng. V� thế, với t�i tr� của �ng bạn b�c sĩ, chắc chắn �ng sẽ đựơc nghe những lời khen thửơng đ�ch đ�ng, bổ �ch.
�ng bạn b�c sĩ đ� đến ph�ng triển l�m tranh, ngắm bức tranh, ngắm tới, ngắm lui, ngắm xu�i, ngắm ngựợc, hết b�n n�y tới b�n kia, gật g�, nh�u m�y suy nghĩ, rồi lại quan s�t. Mười ph�t tr�i qua, mười lăm ph�t tr�i qua,hai mươi ph�t. Người họa sĩ hơi sốt ruột, chần chờ, v� cuối c�ng l�n tiếng hỏi: "Thế n�o bạn? Anh nghĩ sao về t�c phẩm n�y?"
�ng bạn b�c sĩ trả lời, giọng chắc nịch đắc �:
"T�i nghĩ l� người n�y đ� mắc bịnh phổi cấp hai rồi đấy!"
�ng họa sĩ: ! ! !
Đấy, kh�ng ri�ng g� ch�ng ta đ�u nh�, cả c�i �ng b�c sĩ học thức kia cũng mắc c�i bịnh đ�nh gi� sự vật qua trung gian kh�i niệm gi� trị.
�ng b�c sĩ l� người sống trong ph�ng thử nghiệm, b�n cạnh những thuốc men v� bịnh tật. Trong đầu �ng ta lu�n lu�n c� sẵn những c�ng thức ho� học, những căn bịnh phải t�m hiểu, những vi tr�ng, vi khuẩn, v.v. v� v.v. Nh�n đ�u đ�u, �ng ta cũng thấy vi tr�ng v� bịnh tật; v� những vi tr�ng v� bịnh tật đ� đ� trở th�nh m�u xương trong �ng, m�t nửa con người của �ng. V� thế, khi nh�n bức tranh, �ng b�c sĩ cũng ph�n t�ch, mổ xẻ, định bệnh. �ng ta đ� bị m�o m� nghề nghiệp! Thi�n nhi�n trước mắt �ng với trời xanh, l� đỏ hoa v�ng, nhưng �ng ta kh�ng c�n khả năng thưởng thức c�i Đẹp thi�n nhi�n đựơc nữa. C�i khiếu Thẩm Mỹ trong �ng đ� mất, nhường chỗ cho một đầu �c sơ cứng v� kh�i niệm ph�n biệt chia chẻ.
Điều thứ hai kh�c biệt l� người đạt đạo trực chỉ ch�n t�m, chứ kh�ng mất th� giờ với những c�i b�n ngo�i. C�n ch�ng ta, ch�ng ta lại quan t�m đến c�i vỏ b�n ngo�i. Đối với ch�ng ta, c�i vỏ b�n ngo�i thật l� gi� trị. Ch�ng ta đ� giết chết linh hồn m�nh v� giữ g�n c�i th�n x�c. Nhưng người gi�c ngộ th� hy sinh th�n x�c v� kh�ng thể đ�nh mất t�m linh. Người đ� sẵn s�ng chết đi c�i th�n tướng giả hợp n�y, kh�ng một ch�t luyến tiếc song người đ� tr�n trọng ch� t�m g�n giữ ch�nh niệm từng gi�y ph�t.
Đối với bậc gi�c ngộ, th�n tướng n�y chỉ l� một phương tiện h�nh đạo.. Khi n�o cần phải xả ly, ngừơi đ� sẵn s�ng từ bỏ. Ngay cả phải cắt bỏ c�i đầu đi để chứng đạo, người đ� cũng sẵn s�ng cắt bỏ.
Krishna n�i với Arjuna trong Phạm Thư rằng: "Đừng quan t�m tới những th�n x�c. Ch�ng ta sanh ra, rồi lại chết đi kh�ng biết bao nhi�u lần rồi. C�i chết kh�ng l� g� cả; chẳng qua chỉ l� một sự thay đổi, cũng như một ngừơi n�o đ� cởi bộ quần �o ra hay rời căn nh� cũ để mặc v�o lớp �o mới hay v�o căn nh� mới m� th�i. (như c�c Tổ Sư đ� n�i: "Sanh như đắp chăn đ�ng, Tử như cởi �o hạ." (ch� th�ch của người dịch).
Đừng quan t�m tới c�i th�n tướng giả tạm b�n ngo�i. H�y quay ngược v�o b�n trong nội t�m; h�y ch� t�m nh�n v�o b�n trong con người của ngươi. Nhưng liệu Arjuna c� hiểu đựơc � tứ lời n�i của Krishna kh�ng?
Thiền Sư Gutei c�n hơn thế nữa.. Krishna c�n n�i chứ Gutei th� h�nh động ngay, kh�ng n�i.- v� Arjuna, đệ tử của Krishna cũng kh�c xa đệ tử của Guteị.
H�y nhớ kỹ điều n�y: người thầy chỉ c� thể h�nh động nhậm lẹ, chớp nho�ng khi nhận x�t kỹ đệ tử m�nh đ� đạt tới một tr�nh độ c� thể l�nh hội đựơc sự huấn thị đột xuất, v� cơ duy�n học hỏi cũng đ� ch�n muồi để c� thể truyền dạy; người thầy phải ra tay h�nh động ngay, xuất kỳ bất �, kh�ng để cho cơ duy�n may mắn đ� vuột mất đi; t�t một c�i thật mạnh, đạp một c� chết người, hay thậm ch� chặt nghiến đi ng�n tay của đệ tử như Thiền Sư Gutei để gi�p đệ tử một bước cuối c�ng nhảy vọt v�o ch�n kh�ng, gi�c ngộ.
Nhưng kh�ng phải ai cũng l�nh hội đựơc như vậy đ�u nghen. Người thầy chỉ ra tay khi đệ tử đ� thuần thục; nếu kh�ng, �ng ta phải d�ng lời n�i để dạy bảo. H�nh động chỉ ph�t xuất khi cả hai đều sẵn s�ng; kh�ng một ch�t sơ hở, kh�ng đựơc vuột mất, chớp nho�ng, cấp kỳ, đ�ng thời điểm. T�m niệm ngừơi thầy v� t�m niệm người đệ tử phải hợp nhất, th�ng tri nhau; nếu kh�ng, chỉ ho�i c�ng v� �ch. Người thầy truyền trao hết t�m huyết cho tr�, đệ tử cũng gởi trọn mạng sống v� niềm tin tuyệt đối l�n thầy.. Nếu thầy bảo chết, đệ tử sẵn s�ng chết ngay, kh�ng do dự. Nếu cả hai được như thế th� mới c� kết quả mỹ m�n tốt đẹp được. Ng�y xưa, c� rất nhiều người đ� đạt đạo chứng ngộ v� họ c� niềm tin vững chắc v�o sư phụ của họ. Ch�nh niềm tin sắt đ� v� nghị lực bền bỉ tham thiền c�ng �n đ� đ� gi�p họ đắc quả. C�n ng�y nay, con ngừơi sanh ra trong nghi kỵ, trưởng th�nh trong do dự, hiềm kh�ch n�n kh� l�ng đặt ch�n tới ngưỡng cửa Ch�n L� chứ đừng h�ng nắm bắt được Ch�n L�. Trong đạo th� thầy kh�ng tin tr�, tr� nghi ngờ thầy, huynh đệ hiềm kh�ch b�ng bổ nhau, c�c t�ng ph�i th� chống đối lẫn nhau, s�t phạt lẫn nhau; c�n ngo�i thế gian th� cha mẹ, chồng vợ, con c�i, anh chị em x�c xiểm nhau, t�n hại nhau để tranh danh đoạt lợi. N�t Đẹp Nh�n Bản đ� biến mất. Cả một thế giới đi�n đảo v� quyền lực, danh lợi. Ngay từ ng�y đầu ti�n ch�ng ta b� d�ng sữa mẹ, ch�ng ta đ� được nu�i dưỡng bằng tham vọng, nghi ngờ, s�n hận v� si mệ Bị ấp ủ, nu�i dưỡng v� trưởng th�nh trong một m�i trường như vậy, thử hỏi l�m sao ch�ng ta tr�nh khỏi được sự hoen ố tinh thần?
Nhưng đường hướng t�n gi�o th� tr�i ngựơc lại. Ch�ng ta phải tin tưởng tuyệt đối v� cũng được người kh�c tin tưởng lại như vậy. Người đệ tử của Gutei thuộc hạng người tin tưởng tuyệt đối n�y, v� thế anh ta đ� gi�c ngộ.
N�o, b�y giờ ch�ng ta bước v�o c�u truyện kh�c thường n�y.. Từng cử chỉ, từng c�u n�i trong cốt truyện thật kỳ th�, đặc biệt.
"Thiền Sư Gutei hay giơ ng�n tay trỏ l�n mỗi lần Sư giảng về thiền."
C�c Thiền Sư kh�ng bao giờ l�m một chuyện g� v� �ch, ngay cả khi chỉ giơ một ng�n tay l�n. Từng cử chỉ, từng lời n�i của c�c Thiền Sư đều to�t l�n một � nghĩa n�o đ�, một gi� trị n�o đ�. C�c Thiền Sư kh�ng bao giờ l�m một cử chỉ hay n�i một lời n�i v� bổ thừa th�i, ph� th� giờ v� �ch cả. Tại sao Thiền Sư Gutei giơ một ng�n tay l�n mỗi lần Sư giảng về thiền hay c� ai hỏi về thiền? Tại sao? Nhưng kh�ng phải l�c n�o Sư Gutei cũng l�m như vậy đ�u; m� chỉ khi n�o Sư giảng về thiền hay c� ai hỏi về thiền th� Sư mới l�m như thế. Đ� l� tại v� Sư muốn chỉ bảo cho ch�ng ta nhận thức "Vạn Ph�p Qui T�m" ( Một l� tất cả; tất cả l� một).
Mọi vấn đề khơi m�o cũng v� ch�ng ta kh�ng thể l� Một, kh�ng phải l� Một. Mọi rắc rối xảy ra chỉ v� ch�ng ta c�n chia chẻ ph�n biệt qu�. Sự vật n�o cũng bị ch�ng ta đem ra mổ xẻ c�n đong, đo lường. Ch�ng ta l� sự ph�n t�n, kh�ng h�i h�a kết hợp.
Thiền Sư Gutei giảng về thiền; những lời n�i chỉ l� phụ, c�i ch�nh l� ng�n taỵ Nếu ai nhận thức được, kẻ đ� bước ch�n v�o đạo; ai kh�ng nhận thức ra th� d� c� lễ lạy s�i tr�n đi nữa cũng c�ch xa ch�n l� vạn dặm.
Cũng như Đức Phật tr�n n�i Linh Thứu giơ c�nh hoa sen l�n cao v� im lặng. Tất cả ch�ng hội đều ngơ ng�c, duy c� ng�i Ma Ha Ca Diếp mỉm cười th�ng �. Đạo l� v� ng�n - Kh�ng thể d�ng ng�n ngữ để diễn tả đạo, để l� giải ch�n l� đựơc.
"Đạo khả đạo phi thừơng đạo; danh khả danh phi thừơng danh" ( Đạo m� c�n diễn tả th�nh lời được th� kh�ng phải đạo, danh m� c�n gọi t�n được th� kh�ng phải danh- L�o Tử ). Nếu bạn nh�n thấu đựơc th� ng�n ngữ đạo đoạn, kh�ng cần đến lời n�i nữa.. Nhưng nếu bạn kh�ng c� khả năng thẩm thấu đ� th� d� c� n�i vạn lời cũng v� �ch.
C� nhiều t�n gi�o, đạo ph�i kh�c nhau; c� nhiều ph�p m�n, nhiều c�ch thức h�nh đạo kh�c nhau nhưng phải tựu trung lại một điểm l�: Vạn ph�p quy về Một, tức l� quay về t�m lại c�i Bản T�nh Ch�n Thật Thừơng Hằng, c�i Bản Lai Diện Mục, c�i V� Sinh, c�i Ch�n Kh�ng Thường Hữu của ch�ng sanh th� đ� mới ch�nh l� Đạo.
Tụng kinh, lễ b�i, tu thiền, tr� ch�, niệm Phật, niệm Ch�a, v.v... đều qui về nhất t�m th� mới mong chứng đạt được. H�nh giả phải thực nghiệm rằng người tu, ph�p m�n để tu, quả vị để chứng đều l� giả danh, giả hợp; phải thấy vạn ph�p giai kh�ng, do nh�n duy�n hợp th� mới rốt r�o ba la mật, mới đ�o bỉ ngạn, đạt tới bờ b�n kia gi�c ngộ đựơc.
� nghĩa đoạn văn tr�n r� n�t nhất trong b�i t�n tụng Đức Phật m� người Phật tử thường lễ b�i:
"Năng lễ, sở lễ t�nh kh�ng tịch,
Cảm ứng đạo giao nan tư ngh�,
Ng� thử đạo tr�ng như đế ch�u,
Thập phương chư Phật ảnh hiện trung,
Ng� th�n ảnh hiện chư Phật tiền,
Đầu diện tiếp t�c quy mạng lễ."
Tạm giải: "Con đ�y lễ Phật, nhưng kh�ng thấy Phật l� đối tượng đang được lễ, kh�ng thấy con l� người đang lễ; cả hai đều vắng b�ng c�i Ng�." Khi đạt được c�i T�nh Kh�ng vẳng lặng rốt r�o th� mối đạo vốn v� ng�n v� tướng mới tỏ hằng, mới giao lưu cảm ứng. L�c đ�, trong ta c� Phật, trong Phật c� ta; kh�ng bi�n giới, kh�ng h�ng r�o. Người tu khi chứng nghiệm được "Ng�-Phật c�u kh�ng; Hữu V� giai vọng" th� nắm bắt được c�i tinh t�y, c�i cốt tủy của suối nguồn Ch�n T�m trung trinh thường hằng.
" C� một thiền sinh trẻ hay bắt chứơc Sư Gutei, giơ một ng�n tay l�n... "
Dĩ nhi�n, ch�ng thiền sinh đ� c�n rất trẻ n�n mới bắt chước người kh�c. C� phải c�c trẻ con mới hay bắt chước người lớn, phải kh�ng? Nếu người đ� trưởng th�nh rồi th� đ�u c� c�n bắt chước người kh�c nữa? Nhưng thực ra, sự ch�n muồi của t�m thức kh�ng đặt tr�n số lượng tuổi t�c. C� rất nhiều người đ� lớn tuổi nhưng vẫn chẳng kinh nghiệm được g�. Nếu họ c�n bắt chước người kh�c th� m�i m�i họ vẫn l� một đứa b� thơ, hiểu biết n�ng cạn, ngu ngơ khờ khạo đến tội nghiệp.
Vậy "Trưởng th�nh" l� g�? Bạn hỏi t�i, t�i xin trả lời đ� l� "Sự Nhận Thức biết r� ch�nh m�nh; chứ kh�ng phải l� một kẻ bắt chước. "Trưởng th�nh" c� nghĩa l� Ta phải l� Ta, Ta ch�nh thật l� Ta, một con người trần trụi, kh�ng một lớp sơn che phủ, kh�ng l� c�i b�ng của kẻ kh�c. Người bạn của ta c� c�i xe mới, ta cũng vội v�ng t�m c�ch mua một c�i xe kh�c; �ng h�ng x�m x�y nh� lại, ta cũng cố kiếm tiền x�y nh� ta lại lớn hơn, b� kia c� c�i hột xo�n, ta cũng đeo kim cương v�ng v�ng v.v... c� nghĩa l� ai sao, ta vậy. Ta như c�i b�ng vụ xoay, xoay m�i, kh�ng dừng nghỉ.
H�y sống thật với ch�nh m�nh. H�y sống trung thực với cảm nghĩ của ch�nh ta, kh�ng n�n che dấu, kh�ng n�n dồn n�n, kh�ng n�n ức chế. C�i qu� nhất của con người l� bản t�nh trung thực v� l�ng can đảm. Ch�nh hai đức t�nh đ� sẽ gi�p con người thăng hoa đời sống v� chuyển đổi ngoại giới.
Bạn c� sẵn hạt giống Gi�c Ngộ trong bạn. Nếu bạn chuy�n t�m tưới tẩm chăm b�n n�, hạt giống đ� sẽ đ�m chồi nẩy lộc cao lớn th�nh c�y, v� bạn sẽ hưởng được quả vị thơm ngon. Vậy tại sao bạn kh�ng lo chăm b�n hạt giống của ch�nh m�nh m� lại đi bắt chước người kh�c, đi chăm b�n hạt giống người kh�c? Đ�ng l� thả mồi bắt b�ng, phải kh�ng?
"C� ch�ng thiền sinh trẻ thấy Sư Gutei giơ ng�n tay trỏ l�n mỗi lần giảng về thiền, cũng bắt chước giơ ng�n tay trỏ l�n,... "
Ch�ng thiền sinh kia thấy Sư Phụ m�nh nổi tiếng được mọi người k�nh trọng, cũng muốn được như vậy n�n bắt chước Sư Phụ để được tiếng thơm; nhưng ch�nh Đức Phật, Ch�a Gi� Su hay Krishna kh�ng hề dạy ch�ng sanh phải trở th�nh một bản sao của Phật, của Ch�a, m� phải trở th�nh ch�nh m�nh - Phải l� ch�nh m�nh, kh�ng phải l� h�nh b�ng của ai kh�c, d� người đ� l� Phật, l� Ch�a hay l� c�c vị th�nh nh�n g� g� đi nữa.
T�m một vị minh sư, đến với vị minh sư đ�, hiểu những g� minh sư dạy, uống cạn sự hiện hữu của minh sư, ăn trọn sự c� mặt của minh sư c�ng nhiều c�ng tốt, nhưng chớ c� bắt chước �ng ta, đừng l�m kẻ bắt chước, đừng l�m điều ngu xuẩn đ�, v� thật nguy hiểm. Sự bắt chước người kh�c kh�ng gi�p ta được g� m� tr�i lại c�n g�y nguy hiểm cho ta nữa.
" Sư Gutei nghe chuyện, đến gặp thiền sinh đ� nhằm l�c anh ch�ng vừa giơ ng�n trỏ l�n, Sư nắm lấy chặt nghiến vứt đi... "
Kinh khủng qu�, t�n nhẫn qu�, phải kh�ng? Sư Phụ g� m� �c độc q�a vậy, nỡ cầm tay đệ tử chặt cụt đi một ng�n? Nhưng thực ra, Sư Gutei l� một vị thầy đầy l�ng bi mẫn.
Đấy, phương ph�p gi�o huấn đệ tử trong thiền t�ng độc đ�o qu�i chi�u l� ở chỗ đ�. Kh�ng t�i n�o hiểu thấu được nếu ch�nh ch�ng ta kh�ng tu tập, kh�ng tư duy qu�n chiếu tự t�m. Ph�t xuất từ T�m Đại Từ, Đại Bi, Đại Tr�, những c� đấm, những c�y gậy hay những c�u la h�t của c�c thiền sư đều l� những phương tiện thiện xảo gi�p người đệ tử ch�ng khai ngộ.
Thiền Sư Gutei đ� sử dụng độc chi�u cuối c�ng để đẩy người đệ tử một bước nhảy vọt v�o v�ng kh�ng gian bao la của t�m thức. Người đệ tử kh�ng kịp phản ứng, kh�ng kịp suy nghĩ g� hết, chỉ một t�ch tắc th�i, ng�n tay đ� rơi xuống đất... C�i đau thể x�c đ� thật t� t�i điếng hồn, c�i đau tinh thần cũng to lớn kh�ng ngần v� đột xuất thần kỳ, trong một gi�y ph�t, hai nỗi đau đ� h�a tan v�o nhau v� chuyển h�a. Người đệ tử đ� liễu đạo, ch�ng ta đ� trưởng th�nh, kh�ng c�n l� một đứa b� con đi bắt chước người kh�c nữa. Gi�y ph�t ngộ đạo đến chớp nho�ng, nhậm lẹ v� cũng c� thể kh�ng xảy ra d� trải qua nhiều đời nhiều kiếp.
Ng�n tay chỉ l� một biểu tượng, một v� dụ điển h�nh. Ch�ng thiền sinh đ� bị một c� xốc bất ngờ; ngay l�c � niệm chưa th�nh h�nh th� ch�ng ngộ đạo, t�m ni�m được tịnh h�a. Khi ch�ng ta c�n kịp suy nghĩ, c�n phản ứng th� l�c đ� � thức trong ch�ng ta vẫn c�n năng lực hoạt động v� chi phối, v� dụ như khi ch�ng ta nh�n một đ�a hoa l� mắt tiếp x�c với cảnh trần, tức th� thức thứ 6 l� � Thức xen v�o ph�n biệt đ�y l� hoa hồng chứ kh�ng phải l� hoa c�c, hoa huệ, m�u đỏ n�y đẹp hơn m�u v�ng kia v.v... v� thức thứ 7 l� Mạt Na Thức chấp trước d�nh mắc liền: "hoa hồng n�y trong vườn ta đẹp hơn hoa của �ng b� h�ng x�m kia" hoặc ch�ng ta sẽ khởi niệm "hoa n�y đẹp q�a ta phải h�i về cắm trong ph�ng ta" v.v. v� v.v... nghĩa l� một khi s�u căn (mắt, tai, mũi, lưỡi, th�n, �) tiếp x�c với s�u trần (sắc, thanh, hương, vị, x�c, ph�p) l� � thức khởi l�n ph�n biệt d�nh mắc ngay v� đưa đến t�m �i, Thủ, Hữu (y�u th�ch c�i g� l� muốn chiếm đoạt ngay để l�m của ri�ng). V� thế, Sư Gutei đ� đ�nh ngay một đ�n ch� mạng d� phải chặt đứt ng�n tay của đệ tử hay thậm ch� giết chết người đệ tử m� gi�p họ liễu đạo đựợc cũng c�n gi� trị gấp vạn lần sống cả một đời m� ngu ngơ, ương ương dở dở, sống kh�ng lợi �ch cho đời, kh�ng đạt được g� cho m�nh th� kiếp sống đ� thật dư thừa v� vị.
Người đệ tử bị một nh�t dao ch�m tay đ� của Sư Phụ trong l�c kh�ng kịp đề ph�ng, kh�ng chuẩn bị, bất ngờ nhất, n�n d�ng � thức ngưng hoạt động- giữa c�i cự ly mong manh ngắn ngủi đ�, t�m thức ch�ng thiền sinh như một tờ giấy trắng tinh, v� niệm - v� ch�nh c�i trạng th�i v� niệm đ� l� Ch�n T�m, l� Đại Ng�. (ch� th�ch th�m của người dịch: "Trong kinh Ph�p Bảo Đ�n , Tổ Huệ Năng đ� dạy Thượng Tọa Huệ Minh:
"N�y Huệ Minh, chẳng nghĩ việc l�nh kh�ng nghĩ điều dữ, ch�nh trong thời gian đ�, "C�i Ấy" tức l� tỏ thấy c�i "Bổn Lai Diện Mục" của Thượng Tọa Huệ Minh vậy."
"C�i Ấy", Đạo gia gọi l� "Huyền quan, huyền chi hựu huyền, ch�ng diệu chi m�n." Trong ấy c� c�i mật diệu kh�ng nghĩ kh�ng lo, phẳng lặng thường hằng, ch� thanh ch� tịnh, ch� hư ch� linh, tức l� t�nh tịch diệt v� vi, hư t�nh bất muội vậy. Nho gi�o gọi l� "Thối t�ng ư mật, l� ẩn vị. Trong ấy c� c�i yếu điểm kh�ng thấy kh�ng nghe, tức l� chỗ t�m tồn � định, thị th�nh y�n động qui chơn phục tễ, l� chỗ ch� th�nh ch� thiện vậy.
Phật gi�o d�ng danh từ "C�i Ấy" m� chỉ cho c�i t�nh Bổn Lai. Trong ấy c� c�i chơn thiệt kh�ng l�nh kh�ng dữ, kh�ng h�nh kh�ng trạng, kh�ng tiếng kh�ng hơi, diệu diệu huyền huyền, bất sanh bất diệt, to�n tr� to�n năng, ch� chơn ch� mỹ, ch� thiện, v� thượng, ch�nh đẳng ch�nh gi�c."
"Ch�ng thiền sinh chạy trối chết. Sư Gutei qu�t lớn: "Đứng lại!" Thiền sinh đứng sững, quay đầu lại Sư Gutei giơ ng� trỏ l�n, thiền sinh bất gi�c, theo th�i quen cũng giơ ng�n trỏ l�n, nhưng nh�n xuống th�... thiền sinh đại ngộ, sụp xuống lễ Thầy."
Ch�ng thiền sinh đau điếng, chạy trốn; nhưng giật bắn người v� tiếng qu�t lớn đầy uy m�nh của Sư Phụ "Đứng lại".
Khi ch�ng ta bất thần dừng phắt lại, to�n thể sự ch� t�m của hắn quay hẳn về �m thanh "Đứng lại". Ng�n tay bị chặt đứt, m�u vẫn chảy, c�i đau vẫn c�n đ�, nhưng tiếng qu�t "Đứng lại" đ� thu h�t tất cả sự ch� t�m của hắn n�n hắn đ� qu�n phứt đi ng�n tay, m�u v� c�i đau. Một khi t�m ph�n biệt vắng b�ng th� c�i đau thể x�c mất dấu. Ta cảm thấy đau v� � thức khởi l�n ph�n biệt. C�i đau hiện hữu kh�ng phải trong thể x�c m� ch�nh do � thức cấu tạo.
Nếu bạn bị đau, phải nằm tr�n giường bịnh, bạn sẽ l�m g�? Bạn sẽ tiếp tục nghĩ về căn bịnh đang ho�nh h�nh cơ thể m�nh. Bạn đang nu�i dưỡng n�. Bạn ch� t�m về n�, lo lắng, suy nghĩ về n�. Ch�nh c�i t�m trạng khắc khoải lo sợ đ� đ� nu�i lớn căn bịnh.
T�i nghe n�i như thế n�y: "C� một người bị bịnh t� liệt; �ng ta đ� kh�ng đi đứng được suốt 15 năm quạ Một đ�m kia, bỗng căn nh� �ng bị bốc ch�y dữ dội, mọi người la cầu cứu om x�m, chạy �o ra cửa. Người đ�n �ng đ� trong l�c h�i h�ng nhất, qu�n bẵng đi l� m�nh bị t� liệt, theo bản năng, đứng ph�c dậy chạy bay ra cửa. Ra đến ngo�i đường, người nh� �ng ta sau ph�t h�i h�ng, ho�n hồn, chợt sững sờ "Ủa, sao �ng chạy ra đ�y được vậy? �ng bị t� liệt m�." Vừa nghe dến đ�y, �ng ta t� quị xuống đất.
Chuyện g� xảy ra vậy? Ngay trong l�c tai nạn xảy đến bất ngờ, kh�ng kịp phản ứng, người đ�n �ng đ� qu�n hẳn đi cơn bịnh của m�nh n�n to�n th�n �ng ta đ� nghe theo lời sai khiến của t�m thức: "Đứng l�n chạy ngay!" -v� �ng ta đ� chạy được, nhưng khi người nh� nhắc lại căn bịnh th� �ng ta lại chuyển d�ng � thức về cơ thể n�n �ng ta kh�ng c�n sức chống đỡ nổi nữa.
Cũng vậy, người đệ tử cuả Gutei bị tiếng qu�t lớn "Đứng lại" của Sư Phụ, dừng phắt lại, d�ng t�m niệm dừng lại, c�i đau dừng lại, hơi thở dừng lại- ngay trong t�ch tắc đ�, người đệ tử đ� tho�t ra được sức chi phối của thể x�c v� tiếng qu�t lớn đ� l� một ph�p lạ nhiệm mầu gi�p người đệ tử tỉnh thức. Đ�y l� lần đầu ti�n, người đệ tử thấu triệt được t�m thức v� th�n tướng giống như căn nh� v� �nh đ�n s�ng b�n trong. Th�n x�c n�y giống như căn nh� tối om, nếu kh�ng c� �nh s�ng ngọn đ�n th� ta kh�ng thấy được g� b�n trong căn nh�; cũng vậy, nếu kh�ng tịnh h�a được nguồn t�m th� m�y m� v� minh vẫn c�n che phủ bản t�m. V� thế, ngừơi đệ tử kia đ� sụp xuống lễ Sư Phụ: "Thầy đ� cho con cơ hội nh�n thấu được tầng lớp s�u k�n nhất của bản th�n con; c�i Bất Tử Vĩnh Hằng".
"Ngay l�c đ�, người đệ tử ngộ đạo... "
Gi�c Ngộ l� g�? Đ� l� sự liễu tri kh�ng th�n, kh�ng t�m, l� sự rỗng rang tự tại kh�ng bị r�ng buộc, kh�ng bị � thức chi phối.. Một khi thẩm thấu đươc Ta l� ai?, bạn đ� gi�c ngộ.
Thiền Sư Gutei đ� chờ đợi c�i gi�y ph�t tỉnh thức của người đệ tử n�y nhiều năm rồi. Cũng đ� nhiều năm, người đệ tử đ� từng giơ ng�n tay l�n như vậy. Thiền Sư đ� đợi, đ� đợi cơ duy�n phải ch�n muồi, căn cơ đệ tử phải thuần thục mới hạ thủ c�ng phu ch�m một nh�t cuối c�ng.
Gi�y đứt, th�ng rơi. Kh�ng c�n nước trong th�ng, kh�ng c�n trăng trong nước. Ảo ảnh tan biến, người đệ tử ngước nh�n v�nh trăng thực thụ tr�n trời, ch�ng ta đ� ngộ đạo.
Gi�c Ngộ ch�nh l� ta biết được ch�nh ta, ta t�m lại được ch�nh ta!