MẠCH KHÂU  (Khổng)

Mạch Khâu Cũng gọi là mạch Khổng Là 1 loại mạch âm.

HÌNH TƯỢNG

Mạch Khâu thì Phù, Đại mà Nhuyễn, ấn tay xuống thấy ở trong rỗng, 2 bên thì thực.

Mạch Khâu hình tượng Phù, Đại mà trong rỗng giống như đè lên cọng hành, ấn nhẹ, ấn nặng và ấn 2 bên đều có, nhưng ấn vừa vừa thì trống rỗng.

HINH VẼ BIỂU DIỄN MẠCH KHÂU

- Sách ‘Mạch Chẩn’ biểu thị hình vẽ mạch Khâu:

NGUYÊN NHÂN

Mạch Khâu là khí có thừa mà huyết không đủ, huyết không nhiếp được khí,  vì vậy mạch khí hư mà Đại, giống như cọng hành.

Do mất máu quá nhiều hoặc do âm huyết hư bên trong, dương khí không được phù trợ mà tán ra ngoài, vì vậy thấy có mạch Khâu.

CHỦ BỆNH

Khâu là doanh khí bị tổn thương.máu bị  mất (thất huyết ), âm dịch bị thương tổn

Mạch Khâu là triệu chứng mất máu ... Bộ thốn (trái) Khâu chủ về tâm huyết bị vọng hành, ói ra máu, chảy máu mũi. Bộ quan (trái) Khâu chủ đau ở gian sườn hoặc huyết ứ trong bụng, ói ra máu, hoa mắt. Bộ xích (trái) Khâu là tiểu ra máu, đàn bà thì bệnh về kinh nguyệt. Bộ thốn (phải ) Khâu là huyết bị tích ở ngực, chảy máu mũi. Bộ quan (phải) Khâu là trường ung, ứ huyết, nôn ra máu, không ăn được. Bộ xích (phải ) Khâu là đại tiện ra máu.

 KIÊM MẠCH

Mạch phu dương Phù mà Khâu. Phù là vệ khí bị tổn thương. Khâu là doanh khí bị tổn thương.

Thái dương trúng thử, phát sốt, sợ lạnh, cơ thể nặng, đau, thấy mạch Huyền, Tế, Khâu, Trì.

Các chứng di tinh mà bụng dưới căng tức, đầu ấm, lạnh, hoa mắt , tóc rụng, mạch cực Hư, Khâu, Trì là đại tiện lỏng, mất máu di tinh.-Thấy mạch Khâu, Động, Vi, Khẩn : đàn ông thì di tinh, đàn  bà thì mộng thấy giao hợp.

· Mạch bộ thốn Khâu: phiền  muộn, huyết tụ ở ngực.

· Bộ quan Khâu: trường ung.

· Bộ xích Khâu: Thận bị hư hàn, tiểu gắt, tiểu ra máu, mủ.

- Sách ‘Mạch Học Giảng Nghĩa’ ghi:”

· Mạch Khâu mà Phù là khí huyết đều bị thương tổn .

· Khâu mà Sác là âm hư .

· Khâu, Hư, Nhuyễn là huyết bị vong, tinh bị mất .

· Khâu, Kết, Xúc là dương hư hiệp âm, huyết ứ nội kết .

· Khâu, Trì là máu bị mất, chính khí hư, nóng ở trong .