Huyền Thoại
Kinh Giới
 

Kinh Giới là tên một trong những thứ rau sống, ta vẫn thường dùng để ăn với các món thịt cá, dưa mắm đặc biệt. Kinh giới cũng là một vị dược thảo rất được trọng dụng đối với các bà sau khi “vượt cạn” (sinh nở) một ḿnh .

Đàn ông vượt biển có bạn .
Đàn bà vượt cạn một ḿnh
(Ca dao)

Truyện kể ngày xưa rất xưa, có một đôi vợ chồng mong có con từ lâu, nhưng măi đến khi người vợ gần 30 tuổi mới mới sinh được một trai đầu ḷng .

Cả nhà đều vui mừng sung sướng, mời tất cả bà con và người làng đến ăn mừng . Suốt ngày cỗ bàn chè chén giống như một lễ Tết quan trọng .

Đứa bé mới sinh , mỗi ngày đều được cha mẹ, ông bà , thân thuộc, khen ngợi chúc tụng không ngớt .Một hôm, như thường lệ, cả nhà vui vẻ bồng bế chơi đùa với em bé. Đến trưa ai về pḥng nấy nghỉ ngơi . Bà mẹ một ḿnh được yên lặng nh́n con mới sinh, cảm thấy sung sướng hạnh phúc vô cùng . Bà vuốt ve má con với tất cả yêu thương tŕu mến, rồi mẹ con cùng thiu thiu ngủ.

Người mẹ đang ngủ say, bỗng cảm thấy nóng nực, nên đá tung chăn mền mà không biết . V́ mới vừa sinh nở không lâu, lại thêm tiệc tùng liên miên ; bà phải tiếp khách nhiều rất mệt mơi, nên ngủ say hơn b́nh thường .

Đến giờ cơm chiều, nhưng bà chủ nhà vẫn chưa thấy dậy, người nhà tưởng bà mơi mệt, cần tĩnh dưỡng nên không chú ư . Thế nhưng khi bà mẹ chồng và chồng vào pḥng ngủ, thấy bà mê man như say rượu, hơn nữa tay chân cứng đờ, miệng ú ớ nói không ra tiếng . Cả hai hốt hoảng kêu ầm lên . Một đại gia đ́nh đang vui vẻ sung sướng , trong chốc lát bỗng thành lo lắng buồn khổ . Cả nhà hoảng sợ , vội vàng đi rước thầy Lang nổi tiếng trong tỉnh để xin cứu chữa .

Thầy Lang thứ nhất đến, sau khi hỏi thăm và bắt mạch xong, ngại ngùng nh́n chủ nhà lắc lắc đầu, rồi ra về không nói một lời .

Thầy Lang thứ hai, sau khi nghe người nhà kể chuyện, đến mạch cũng không bắt, chỉ thở dài ra về .

Thầy Lang thứ ba, mới nh́n thấy bệnh nhân, chẳng cần hỏi han nghe ngóng ǵ nữa, chào thua ngay lập tức .

Sau khi cả ba thầy Lang nổi tiếng đều lắc đầu từ chối, cả nhà thất vọng than khóc thảm thiết .

Trong lúc hoang mang ấy, bỗng có một thầy Lang , không ai mời tự đến, bước vào nhà .Thầy đă cao tuổi , tóc bạc phơ , nhưng đôi mắt rất tinh anh, và tai vẫn c̣n nghe rơ từng tiếng động nhỏ .

Thầy bước đến trước mặt mọi người một cách đĩnh đạc trang nghiêm, khuyên mọi người nín khóc . Thầy hỏi thăm và sau khi nghe kể xong mọi chuyện xảy ra, thầy mới từ từ đến gần nh́n bệnh nhân nói :

-Để tôi chữa bệnh cho vị phu nhân này nhé .

Người chồng vừa nghe nói, liền quỳ sụp xuống cảm tạ. Thầy Lang vội vàng đỡ dậy nói:

-Tôi muốn trị bệnh, nhưng chưa chắc thuốc có hiệu nghiệm không . Nếu không thành công xin quí vị đừng trách tôi .

Người chồng và cả gia đ́nh cố nhiên vui mừng vô cùng, v́ thấy co ùmột thầy Lang vui ḷng chữa bệnh, sau khi cả ba danh y đều lắc đầu từ chối .

Thầy Lang lấy trong túi xách ra một lọ nhỏ đựng thuốc bột, trộn một ít thuốc lẫn với rượu trắng, xong cạy mồm bệnh nhân đổ thuốc vào .

Thầy xin một cái ghế, để ngay cạnh giường bệnh nhân, ngồi chú ư nh́n xem biến chuyển trên mặt .

Sau vài tiếng đồng hồ, bàn tay bệnh nhân hơi động đậy, rồi một lúc sau, chân cũng nhúc nhích được . H́nh như bệnh nhân đă phục hồi tri giác .

Thầy Lang thấy bớt lo lắng, hơn nữa thầy c̣n lộ vẽ vui mừng . Cả nhà cũng sung sướng như cất được một gánh nặng . Mọi người đều vui vẻ hoạt động hẳn lên

.Thầy Lang ở lại tiếp tục cho bệnh nhân uống thuốc . Hai ngày sau, bệnh nhân đă bước xuống giường được. Thầy Lang dặn ḍ cách thức săn sóc xong bèn từ giả ra về . Tất nhiên chủ nhà cố sức năn nỉ , mời mọc ân cần cầm giữ . Trước để đăi đằng cảm tạ ơn thầy, sau là xin học môn thuốc đă cứu mạng cho người mới sinh con lần đầu làm đứa bé khỏi mất mẹ .

Thầy Lang thành thật nói:

-Tôi đă dùng thứ dược thảo tên là Kinh Giới . Khi tôi trông thấy phu nhân, đoán là sau khi sinh xong, thân thể nóng nảy, lỗ chân lông nở ra để tản sức nóng trong người. Rủi bị một thứ gió lạnh gọi là “phong tà” xâm nhập nên trúng gió mà hôn mê . Chứng bệnh như thế, nếu làm cho khí nóng và phong tà trong người tiêu tán sẽ lành .

V́ thế tôi thử dược thảo Kinh Giới . Thú thực, xưa nay tôi chưa từng dùng Kinh Giới để trị chứng này bao giờ, v́ thế lúc đầu tôi cũng hơi lo ngại .

Thầy Lang c̣n nói thêm :

-Kinh Giới trị được chứng bệnh ngặt nghèo này cũng là một khám phá mới , sẽ cứu được rất nhiều người ; cả y giới và riêng tôi cũng quá đỗi vui mừng . Kinh nghiệm này c̣n quí trọng hơn tất cả bạc vàng của ông bà thưởng tặng .

Chủ khách cùng sung sướng chia tay .

DƯỢC THẢO KINH GIỚI

 Toàn cây , trừ rễ gọi là Kinh Giới . Nếu chỉ lấy xác hoa gọi là Kinh Giới Tuệ . Kinh Giới cũng c̣n nhiều tên khác nữa .

Tên khoa học : Elsholtzia cristata . Thuộc họ Hoa Môi (Lamiaceae)

Bộ phận dùng : Cành lá và cụm hoa, lúc cây đang ra hoa, dùng tươi hay phơi , sấy khô .

Tính chất :Vị cay, tính ấm ,thơm, ngọt , không độc . Đi vào hai kinh Phế và Can .

Chủ trị : Rất công hiệu chữa trị hệ thống thần kinh. Làm ra mồ hôi, giải nhiệt, khu phong, tán hàn, tán ứ, điều chỉnh tuyến huyết dịch tuần hoàn, hạ nhiệt lực trong người làm sảng khoái nhẹ nhàng, trị sản hậu nóng sốt. Chữa ngoại cảm phát sốt, nhức đầu hoa mắt , cổ họng sưng đau, chảy máu cam, băng huyết.

Cách dùng:

Dùng cây tươi hay phơi khô tán thành bột, hay dạng thuốc sắc hoặc xông .Có thể giả nát cây tươi vắt nước uống . Dùng về thuốc cho ra mồ hôi th́ để sống, nếu dùng về thuốc chỉ huyết, mát huyết , hay cầm máu th́ phải sao đen .

Vài chứng thường dùng :

Nhức đầu chóng mặt quay cuồng : Trúng phong không nói được . phát sốt . Sản hậu, trúng phong , cấm khầu, méo mắt , chân tay cứng thẳng.

Bài Dũ Phong Tán : Dùng Kinh Giới Tuệ cả hột , sao ḍn, tán bột, uống 3 đồng cân với rượu .

Cấm kỵ :

Người biểu hư, không có dấu hiệu ngoại cảm phong hàn, thấp khí , lại hay tự ra mồ hôi, không nên dùng Kinh Giới. Khi dùng kiên ăn cua, cá.