Huyền Thoại
BỐI MẪU
 

Một ngh́n ba trăm năm, trước đời nhà Đường, có hai huyền thoại về vị thuốc Bối Mẫu đă được truyền tụng trong dân gian tại Giang Tá Thưởng, một thị trấn nhỏ, thuộc tỉnh Giang Nam .

Truyện thứ nhất là truyện một thương gia, mấy đời buôn bán làm ăn lớn rất phát đạt. Một hôm cánh tay thương gia bị chợt, vết thương rất nhỏ và cũng không đau đớn ǵ nên bị coi thường. Nhưng chỉ vài hôm sau, vết thương ban đầu bé tí bỗng sưng tấy lên rất to và làm nhức nhối đau đớn vô cùng. Mủ máu cứ ri rỉ từ những chỗ nứt ở vết thương chảy ra .

Thương gia đă xem nhiều Thầy, dùng nhiều thuốc đều không hiệu nghiệm . Bệnh càng ngày càng nặng, bệnh nhân trông càng thảm năo tiều tụy, ốm yếu v́ không ăn uống ǵ được. Người nhà phải đổ rượu cho cánh tay thành tê dại, bớt đau, bệnh nhân mới nuốt trôi được vài th́a cháo. Khi chất rượu tan, hết tê dại th́ lại nhức nhối đau đớn vô cùng .

Lương Y đă tận tâm, mà bệnh nhân cũng không hề ngại ngần bỏ tiền ra mua tất cả các loại thuốc quí giá. Dù là thuốc kim loại, khoáng thạch, hay thảo mộc. . . . Cần hay không cần cũng mua , dùng cho đến gần hết thuốc, mà bệnh vẫn không thuyên giảm .

Một hôm trong cơn tuyệt vọng, bệnh nhân dùng thử Bối Mẫu . Chỉ mấy hôm chỗ sưng nhỏ lại và h́nh như vết thương cũng teo bớt rất nhiều . Bệnh nhân mừng quá, ngày ngày bóp nặn cho máu mủ ra , dùng Bối mẫu trong uống ngoài thoa, chẳng bao lâu lành hẳn .

Huyền thoại thứ hai cũng xảy ra tại Giang Nam. Lại cũng nhờ Bối Mẫu đă cứu cho một thiếu phụ mẹ tṛn con vuông, khiến cho gia đ́nh khỏi tan nát.

Chồng của thiếu phụ này là con một trong gia đ́nh nên Bố mẹ rất khao khát chóng có cháu bế . Trong ba năm thiếu phụ sinh được ba con, nhưng cứ mỗi lần vừa sinh ra là đứa bé chết ngay sau khi sinh . Không những con chết mà mẹ cũng mệt nhọc thở dốc gần đứt hơi , làm cả nhà đều lo sợ cho tính mạng của người mẹ .

Rồi một hôm có một Thầy Bói vác bảng quảng cáo “Bói Toán Tử Vi Số Mệnh” , đi ngang qua làng. Bà mẹ chồng già bèn mời ông ta vào nhà, nhờ xem vận số tướng mạng cho nàng dâu . Ông Thầy bói hỏi thăm ngày sinh tháng đẻ của thiếu phụ xong, mở rương lấy dụng cụ bói toán ra . Nào Sách, nào hương trầm, nào đồng tiền gieo quẻ, nào mu rùa . . . .

Thấy lóc cóc lách cách tính toán hồi lâu xong, nói với một bộ mặt rất trang trọng :

- Bà cầm tinh Bạch Hổ, là con Cọp trắng . Cọp phải ăn thịt Dê, Chó, Heo, v́ thế ba đứa con bà đều bị Cọp bắt mất .

Bà mẹ chồng hốt hoảng hỏi:

-Vậy phải làm thế nào ? Tốn kém bao nhiêu cũng không ngại. Xin Thầy cứ dạy cho cách tránh được vận hạn này .

Thầy Bói vuốt râu chậm răi nói:

-Có cách chứ . Lần sau, khi bà sinh con , nhớ bảo bố nó lập tức dấu đứa bé đi . Xong bế đứa bé chạy về hướng Đông. Phía ấy có biển . Cọp vốn sợ nước , nếu đem đứa bé dấu ở nơi gần nước vài ngày . Cọp t́m đến nơi thấy nước sẽ sợ chạy về rừng.

Năm sau, thiếu phụ lại sinh được một bé trai . Người chồng lập tức làm theo lời ông thầy bói dặn. Nhưng đứa bé vừa được đem ra khỏi nhà không xa th́ tắt thở .

Bà mẹ chồng nồi xùng, chửi ông thầy bói thậm tệ, và v́ nóng ruột muốn có cháu bế, bà bắt con bà phải bỏ vợ. Lư do v́ cô này kém đức không sinh được con sống, mà chỉ sinh con chết .

Tội nghiệp thiếu phụ, được tin chồng sắp bỏ th́ khóc lóc thảm thiết . Cô biết chồng thương cô nhưng hoàn cảnh chồng là con một, phải có bổn phận sinh con để nối dơi tông đường , nên dù không muốn cũng không dám căi lời mẹ .

Trong lúc ấy, t́nh cờ có một thầyï Lang ở làng bên đi ngang qua, nghe tiếng khóc than kể lể, và tiếng mắng chửi của bà mẹ chồng, thầy bèn dừng bước hỏi mấy người hàng xóm, để biết những chuyện ǵ không may đă xảy ra .

Sau khi hiểu rơ câu chuyện , thầyï Lang liền vào nhà hỏi thăm . Người Thầy trông thấy trước nhất là một thiếu phụ mặt mày tái mét, đang khóc lóc thảm thiết . Là một thầy Lang có kinh nghiệm, vừa nh́n qua là biết ngay người đàn bà đang có bệnh nặng .

Thầy Lang tự giới thiệu và tỏ ư t́nh nguyện muốn xem mạch , phước chủ may thầy , có khi kết quả như ư .

- Bà sinh xong th́ bị nổi cơn hen suyển rất nguy kịch . Và em bé cũng bị chết ngay. Đó là v́ bệnh chứ không phải v́ cớ ǵ khác. Bây giờ tôi có thể chữa bệnh, giúp cho bà sinh được em bé khỏe mạnh ăn chơi .

Sau khi chẩn mạch xong, Thầy Lang nói một cách đầy tin tưởng như thế . Thiếu phụ vừa rồi đang lo sợ bị chồng bỏ, vội vàng chắp tay qú vái Thầy Lang biểu lộ tạ ơn, Nhưng riêng người chồng và bà mẹ chồng v́ tin theo lời thầy bói nên vẫn tỏ vẻ hững hờ.

Thầy Lang cất giọng nghiêm nghị nói với bà già như ra lệnh :

- Bảo con bà sửa soạn lên núi hái thuốc . Cây thuốc ấy lá nhỏ dài, đầu cuống có hoa màu tím đậm . T́m được cây ấy th́ đào lên, gốc rể sẽ có từng chùm củ, có múi như múi tỏi . Hái đem về làm thuốc .

Người chồng vâng lời Thầy lên núi hái thuốc suốt mấy ngày liền . Mỗi ngày hái xong, đem về rửa sạch đất cát, xong cho vào ấm sắc thuốc cho vợ uống .

Người vợ uống thuốc chuyên cần. Sau ba tháng, không những lành bệnh sản hậu, sức khỏe tăng lên gấp bội, mà c̣n mặt mày hồng nhuận, tươi trẻ như một thiếu nữ .

Chẳng bao lâu bà lại hoài thai . Đúng tháng ngày sinh được một em bé trai khỏe mạnh. Lần sinh này bà không bị cơn hen suyển làm thở dốc gần đứt hơi như những lần trước . Em bé cũng rất ngoan, mỗi ngày khóc lớn một lúc, được bú no xong ngủ một giấc ngon lành .

Một gia đ́nh đang từ đau khổ thất vọng, biến thành hạnh phúc tràn trề .Cả đến bà mẹ chồng, khó tính già nua lụm khụm. cũng thích lết lại gần để được ẵm bồng cháu .

Lễ cúng đầy tháng xong, mẹ con vợ chồng lên đường đi thăm Thầy Lang để tạ ơn . Thầy cũng rất vui mừng thấy kết quả sự chữa trị đă đem hạnh phúc lại cho một gia đ́nh gần như sắp bị đổ vỡ .

Cả nhà ai cũng muốn hỏi tên vị thuốc cứu mạng ấy là ǵ . Thầy thành thật trả lời :

- Sự thực tôi chỉ biết dùng để chữa bệnh, mà không biết tên ǵ .

Bà già ngắm nh́n cháu nội khỏe mạnh hồng hào một hồi lâu, cười đề nghị:

-Nếu vậy xin Đại Phu cho phép tôi đặt tên được không ?

-Nếu vậy th́ tốt quá . Mời bà .

- Thứ dược thảo ấy đă giúp cho người mẹ sinh được hài nhi khỏe mạnh . Là một thứ thuốc tiên, là một bảo bối quí nhất trần gian . Vậy tôi xin lấy chứ Bối trong Bảo Bối ghép với chữ Mẫu là Mẹ . Gọi là Cây Bối Mẫu được không ? Ư nói dược thảo quí như bảo bối của những người mẹ .

Rồi từ đấy cây thuốc đă cứu cho một gia đ́nh khỏi tan nát có được một tên xứng đáng : Bối Mẫu . Tuy rằng trước đó đă có nơi gọi nó là Khổ Thái, hay Khổ Hoa, nghĩa là rau đắng, hoa đắng ,và nhiều tên khác nữa. Nhưng từ lúc chuyện này xảy ra, tên Bối Mẫu được dùng trong y giới và dân gian cho đến bây giờ .

DƯỢC THẢO BỐI MẪU

Bối Mẫu khí b́nh , vị khổ (đắng) và tân (cay), không độc

Có hai thứ Bối mẫu trên thị trường : Thứ sản xuất ở tỉnh Tứ Xuyên gọi là Xuyên Bối, củ nhỏ như hạt bắp , giá đắt hơn v́ chất thuốc mạnh hơn . Thứ củ lớn bằng quả sung, gọi là Thổ bối mẫu chất thuốc không mạnh bằng . Nhiều cách chế hóa và phối hợp khác nhau, nhưng cốt yếu Bối Mẫu là một vị thuốc giáng hỏa, tiêu đờm, thanh phế .

Bối Mẫu vị khổ nên tả tâm hỏa, tân nên tán phế uất, nhuận được cả Tâm và Phế, thanh được những chứng đờm do khí hư mà sinh ra . Trị được những chứng hư lao buồn phiền nóng năy, ho hắng đầy hơi. Chữa được những chứng phế ung, cuống họng sưng đau

Tóm lại là Bối Mẫu làm tan được những nơi bí kết, trừ được chứng nóng nẩy, tan được những mụn độc, làm lành được những đầu mụn đă vỡ rồi .

Thường dùng cho người mới sinh con không có sữa cho con bú, người bị ho lâu ngày .

Phối hợp với các vị thuốc khác để trị những chứng :

Ban chẩn mới phát bốc lên nóng quá, phát suyển, phát ho đờm ṣ sè , chứng thương hàn, buồn phiền khó chịu.

Phối hợp chữa những chứng nhiệt độc, trúng phong, xương gân co cứng , lên cơn v́ đờm . . .