CHÓ ĐẺ
( PHYLLANTHUS URINARIA )
Tên
cây : Chó
đẻ, chó đẻ răng cưa, cam kiềm, diệp
hạ châu, rút đất, khao ham (Tày).
Mô tả : Cỏ
sống hàng năm hoặc sống dai, cao 20 - 30cm. Thân
nhẵn, thường màu đỏ. Lá mọc so le,
cuống rất ngắn, xếp hai dãy sít nhau như
một lá kép lông chim. Hoa mọc ở kẽ lá, đơn
tính cùng gốc. Hoa đực ở đầu cành, hoa cái
ở cuối cành. Quả nang không cuống, hình cầu hơi
dẹt, có gai.
Phân bố : Cây
mọc hoang ở khắp nơi.
Bộ phận dùng :
Toàn cây. Thu hái quanh năm, tốt
nhất vào mùa hạ. Thường dùng tươi. Có
thể dùng cây phơi hoặc sấy khô.
Thành phần hóa học :
Toàn cây chứa chất đắng, alcaloid.
Công dụng :
Chữa viêm họng, ung nhọt, đinh râu, lở
ngứa, chàm má, tưa lưỡi, đau khớp, rắn
rết cắn, ứ huyết sau khi đẻ, sốt,
đau mắt, bệnh gan. Ngày 8 - 16g cây khô sắc
uống, hoặc 20 - 40g cây tươi giã nát với
muối, vắt lấy nước uống, bã đắp.
Cũng dùng loài P. nirurii.