NGUYÊN TẮC TRỊ LIỆU LẠC MẠCH

+ Nếu là Lạc Ngang

* Thực chứng: Tả Lạc huyệt kinh Chính + bổ Nguyên huyệt của kinh có quan hệ Biểu Lư với kinh bệnh.

* Hư Chứng : Bổ Nguyên huyệt kinh Chính + tả Lạc huyệt của kinh có quan hệ Biểu Lư với kinh bệnh.

(Chi tiết điều trị: xem thêm ở từng đường kinh).

+ Nếu là Lạc Dọc

* Thực chứng: Tả Lạc huyệt của kinh Chính.

* Hư Chứng : Tả Nguyên huyệt của kinh Chính + Bổ Lạc huyệt của kinh có quan hệ Biểu Lư với kinh bệnh.

(Chi tiết xin xem ở từng đường kinh).

+ Nếu là Tôn Lạc, Huyết Lạc, Phù Lạc

Theo thiên ‘Kinh Mạch’ (LKhu 10), chủ yếu là châm cho ra máu (xuất huyết).

BIỂU ĐỒ NGUYÊN TẮC TRỊ LIỆU KINH BIỆT, KINH CÂN VÀ LẠC MẠCH

KINH MẠCH

TRỊ LIỆU

Kinh Biệt

1- Do Tà Khí:

· Huyệt Tỉnh kinh bệnh + kinh có quan hệ Biểu Lư (phía đối bên bệnh).

· Huyệt Du kinh bệnh + kinh có quan hệ Biểu Lư (phía bên bệnh).

2- Do Nội Nhân

· Huyệt Khích của kinh bệnh.

· Huyệt Bổ của kinh bệnh.

· Huyệt theo đường kinh Biệt.

Kinh Cân

(Thực: Tả A Thị Huyệt Kinh Cân + Bổ Kinh Chính

(Hư: Tả Kinh Chính + Cứu Kinh Cân

Lạc Dọc

(Thực: tả huyệt Lạc.

(Hư: bổ huyệt Lạc + tả huyệt Nguyên.

Lạc Ngang

Tả huyệt Lạc (kinh bệnh) + bổ huyệt Nguyên kinh có quan hệ Biểu Lư.

a- ĐIỀU TRỊ LẠC THỰC

Thiên ‘Căn Kết’ (LKhu 5, 40 – 45) có nêu lên các huyệt được dùng trong các đường kinh Dương khi Lạc bị thực:

ĐƯỜNG KINH

HUYỆT DÙNG

Túc Thái Dương

Chí Âm (Bq.67), Kinh Cốt (Bq.64), Côn Lôn (Bq.60), Thiên Trụ (Bq.10), Phi Dương (Bq.58).

Túc Dương Minh

Lệ Đoài (Vi.45), Xung Dương (Vi.42), Túc Tam Lư (Vi.36), Nhân Nghênh (Vi.9), Phong Long (Vi.40).

Túc Thiếu Dương

Túc Khiếu Âm (Đ.44), Khâu Khư (Đ.40), Dương Phụ (Đ.38), Thiên Xung (Đ.9), Quang Minh (Đ.37).

Thủ Thái Dương

Thiếu Trạch (Ttr.1), Dương Cốc (Ttr.5), Tiểu Hải (Ttr.8), Thiên Song (Ttr.16), Chi Chánh (Ttr.7).

Thủ Thiếu Dương

Quan Xung (Ttu.1), Dương Tŕ (Ttu.4), Chi Câu (Ttu.6), Thiên Dũ (Ttu.16), Ngoại Quan (Ttu.5).

Thủ Dương Minh

Thương Dương (Đtr.1), Hợp Cốc (Đtr.4), Dương Khê (Đtr.5), Phù Đột (Đtr.18), Thiên Lịch (Đtr.6).

Khi có dấu hiệu ‘Thực’ ở Lạc của đường kinh nào, dựa theo bảng trên để chọn huyệt cho phù hợp.

Thí dụ: Mụn nhọt ở môi miệng, bụng trướng là dấu hiệu Lạc dọc của Túc Dương Minh Vị bị rối loạn. Chọn cách phối huyệt trên - dưới. Theo bảng trên, có thể chọn huyệt Lệ Đoài (Vi. 45) + Nhân Nghênh (Vi.9)...