Săn lùng nấm cổ Linh Chi

Anh Lê Quang Đoàn (Pleiku) hy vọng cây này đúng là nấm cổ Linh Chi.

Các tỉnh Tây Nguyên đang rộ lên cơn sốt tìm kiếm, mua bán loài nấm này. Hàng nghìn người đã đổ xô đến các khu rừng già tìm kiếm song không ai biết rõ tên cây nấm lấy được là gì. Nhiều gia đình dùng nấu nước uống hoặc chữa bệnh, nhưng cũng không hề hay về công dụng thực của chúng.

Chị Nguyễn Thu Hà ở xã Hra, huyện Mang Yang (tỉnh Gia Lai), một chủ vựa thu gom nấm, cho biết cuối năm 2002, một người đàn ông tên Hùng ở huyện An Khê lên gặp chị. Anh ta mang theo 3 mẫu nấm và bảo: “Cô cứ kiếm cho tôi 3 loại này, có bao nhiêu tôi mua bấy nhiêu”. Chị Hà nhận lời, đem 3 mẫu nấm vào 3 làng đồng bào dân tộc Bah Nah trong xã, vận động bà con vào rừng tìm kiếm về bán. Chỉ vài ngày sau đó, đồng bào các làng gùi rất nhiều nấm ra bán. Có cái nấm to, nặng tới 68 kg, bà con phải chặt nhỏ ra mới bỏ được vào gùi.

Lúc đầu chị Hà thu mua với giá 6.000-8.000 đồng/kg, có ngày số lượng lên tới cả tấn nấm. Có bao nhiêu, chị bán hết cho ông Hùng. Sau đó, có 3-5 người từ thành phố Pleiku đến mua nấm để chở đi TP HCM và Hà Nội tiêu thụ. Chị cho hay giá nấm bây giờ không bình quân như trước mà tùy loại. Ví như cây nấm 17 kg, chị bán 40.000 đồng/kg, còn nếu nấm nặng 50 kg trở lên phải 100.000-150.000 đồng/kg mới bán.

Vì lợi nhuận, người dân xã Hra đã bỏ sản xuất vào các khu rừng tìm nấm cổ. Rừng Hra hết nấm, nhiều người phải đi tận rừng Đức Cơ giáp Campuchia, hay sang huyện KBang, huyện Sa Thầy (Kon Tum) tìm kiếm. Nhưng ít người kiếm được loại nấm đặc biệt có tên cổ Linh Chi. Anh Hồ Công Dũng, Phó bí thư Đảng ủy xã Hra, cho biết, cơn sốt tìm nấm cổ Linh Chi rộ lên từ năm ngoái và kéo dài đến tận bây giờ. Bản thân anh cũng kiếm mua 1 cây nấm gửi cho cô giáo đang dạy học ở xã Hra có đứa con bị bệnh nặng. Anh còn gọt rửa sạch sẽ, ngâm nước muối hẳn hoi rồi cắt nhỏ cho vào nồi nấu kỹ, cho cả nhà cùng uống như uống nước trà hằng ngày. Anh bảo: “Cũng thấy thơm thơm nhưng không đắng như nấm Linh Chi”. Nhiều gia đình ở Hra cũng uống nấm hoang trong rừng như gia đình anh Dũng, nhưng khi hỏi nấm gì họ đều lắc đầu “không biết, chỉ thấy họ mua nhiều quá thì uống thử".

Các chuyên gia về nấm khuyến cáo, nấm cổ Linh Chi được dùng làm thuốc chữa bệnh, song không phải nấm nào lấy được trong rừng cũng là cổ Linh Chi. Những mẫu nấm mà người dân các xã thuộc huyện Mang Yang, KBang, Đức Cơ, Sa Thầy không giống nấm cổ Linh Chi. Những loại này do sống nhiều năm trong rừng nên bản thân nấm cũng bị những sinh vật khác tấn công. Dù nấm không có độc tính cũng có thể ảnh hưởng đến sức khỏe của người dùng. Vì thế nấm mọc hoang trong rừng Tây Nguyên chỉ có ý nghĩa trong việc bảo tồn nguồn gen cho những khảo cứu sinh học. Việc khai thác quá mức sẽ làm cạn kiệt các nguồn gen.

 (Theo Sài Gòn Giải Phóng)