TỔ CHỨC Y TẾ THẾ` GIỚI BAN HÀNH TƯ VẤN DU LỊCH KHẨN CẤP HỘI CHỨNG HÔ HẤP CẤP TÍNH THỂ NẶNG ÐANG LAN TRÀN
Tác giả : BS. NGUYỄN ÐÌNH NGUYÊN (Sydney - Australia, dịch)

    Cả tuần qua, Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) đã tiếp nhận các báo cáo về hơn 150 ca mới nghi ngờ bị mắc Hội chứng Hô hấp cấp tính thể nặng (SARS: Severe Acute Respiratory Syndrome) đang lan tràn trên toàn cầu. Ðây là một loại viêm phổi không đặc hiệu mà nguyên nhân chưa xác định được. Các báo cáo này đến từ Canada, Trung Quốc, Ðặc khu hành chính Hồng Kông, Indonesia, Philippines, Singapore, Thái Lan và Việt Nam. Sáng 15/3/03, một bệnh nhân mắc bệnh trên lộ trình New York (Mỹ) đến Frankfurt (Ðức) đã được cách ly.
    Ðể đối phó với tình hình, WHO đã ban bố hướng dẫn cấp cứu đối với các hãng du lịch và hãng hàng không.
    Tiến sĩ Gro Harlem Brundtland, Tổng Giám đốc WHO phát biểu: "Hội chứng SARS hiện đang là mối đe dọa sức khỏe trên toàn thế giới, cả thế giới cần phải cộng tác với nhau để truy tìm nguyên nhân, điều trị và ngăn chặn sự lây lan".
    Cho đến nay vẫn chưa có một chỉ thị về việc hạn chế việc đi lại đến bất cứ quốc gia nào. Nhưng để đáp ứng với yêu cầu của chính phủ một số nước, các hãng hàng không, bác sĩ và khách du lịch, WHO đã đề xuất một số hướng dẫn thực hành sau:
Hành khách (kể cả phi hành đoàn)
    Về bản chất đích thực của bệnh nhiễm trùng nói trên hiện vẫn còn trong vòng điều tra và hướng dẫn này được đưa ra dựa trên thông tin mới nhất mà WHO có được.
Tất cả các hành khách cần phải biết được dấu hiệu của bệnh bao gồm:
- Sốt cao (> 380C) và một trong các biểu hiện về hô hấp như cảm giác thiếu khí thở, khó thở và kèm thêm một trong các triệu chứng sau:
- Tiếp xúc gần với người được chẩn đoán là SARS.
- Có đi đến vùng được báo cáo là có bệnh nhân bị SARS.
Trường hợp không may các du khách nào có triệu chứng trên, cần phải tiếp xúc với cơ quan y tế và đảm bảo các thông tin về chuyến đi của họ được chuyển đến cơ quan y tế. Mọi hành khách nào có các triệu chứng trên cần phải hoãn mọi chuyến đi kế tiếp cho đến khi hồi phục.
Với hãng hàng không
Bất kỳ một hành khách hay nhân viên phi hành đoàn nào hội đủ các triệu chứng trên cần phải được thông báo với hãng hàng không ở đích đến. Tại điểm đến, phải chuyển bệnh nhân đến đơn vị y tế sân bay để đánh giá và điều trị. Các hành khách và phi hành đoàn của chuyến bay đó cần được báo cáo là có các trường hợp nghi ngờ bị SARS cũng như cung cấp tất cả các chi tiết để có thể tiếp xúc được trong vòng 14 ngày tới đơn vị y tế sân bay đến.
Hiện tại chưa có một chỉ định nào về việc hạn chế các chuyến đi tiếp tục của những hành khách khỏe mạnh, nhưng hành khách và phi hành đoàn cần được tư vấn là phải đến cơ sở y tế ngay nếu họ có các triệu chứng như đã nêu trên. Hiện tại cũng chưa có một chỉ định dùng thuốc gì cho hành khách và phi hành đoàn trừ khi họ bị bệnh.
Vì còn thiếu thông tin đặc hiệu về bản chất của vi sinh vật gây bệnh, cho nên những biện pháp áp dụng cho các chuyến bay cũng không thể đề xuất. Một cảnh giác chung là chuyến bay có thể được khử trùng theo cách thức mà WHO đã mô tả trong Hướng dẫn vệ sinh và cải thiện điều kiện vệ sinh trong ngành hàng không, có thể tham khảo ở trang web của WHO (http://www.who.int/csr/ihr/en/).
Thông tin thêm: Ðịnh nghĩa của WHO đề xuất trong xác định bệnh như sau:
Một người ở thời điểm sau 1/2/2003 có biểu hiện:
- Sốt cao (> 380C) và:
- Có kèm theo một trong các biểu hiện về hô hấp như ho, thiếu khí thở, khó thở.
Và có thêm một trong các triệu chứng sau:
- Tiếp xúc gần * với một người đã được chẩn đoán là SARS.
- Có đi đến vùng được xác định là có SARS.
Có thể bị bệnh: Là trường hợp nghi ngờ nếu chụp X-quang phổi có biểu hiện viêm phổi hoặc có hội chứng suy hô hấp cấp tính (Respiratory Distress Syndrome).
Hoặc:
Một người có bệnh đường hô hấp khó giải thích dẫn đến tử vong, khi giải phẫu bệnh lý có biểu hiện của một Hội chứng suy hô hấp cấp nhưng không giải thích được nguyên nhân.
Bàn luận: Ngoài sốt và hội chứng về hô hấp, SARS còn có thể liên quan đến các triệu chứng khác như đau đầu, cứng cơ, ăn không ngon, mệt mỏi, lú lẫn, nổi ban và tiêu chảy.
Tiếp xúc gần có nghĩa là chăm sóc, sống chung hoặc có tiếp xúc trực tiếp với các dịch tiết hô hấp và dịch cơ thể của bệnh nhân bị SARS.
Cho đến khi nguyên nhân của các vụ dịch này được xác định, WHO khuyến cáo tất cả các bệnh nhân và những ai có thể liên quan cần phải được cách ly, xử lý bằng các kỹ thuật chăm sóc cách ly và điều trị theo các biểu hiện lâm sàng. Cùng lúc, WHO khuyến cáo bất kỳ có một ca nào nghi ngờ đều phải được báo cáo với giới chức y tế cấp trung ương.
WHO đang tiếp cận sát với chính phủ các nước và hỗ trợ về mặt dịch tễ, xét nghiệm và lâm sàng nhằm đảm bảo tiến trình điều tra, báo cáo và ngăn chặn các vụ dịch này đúng mức.
Muốn biết thêm thông tin, xin liên hệ tư vấn với WHO ở địa chỉ mạng: www.who.int

Báo SKDS 220