Ðiều trị bệnh tiểu đường bằng Ðông Tây y kết hợp

      Theo y học cổ truyền (YHCT) bệnh tiểu đường thuộc chứng "tiêu khát" (khát ăn, khát uống bao nhiêu cũng tiêu hao hết), biểu hiện với 3 triệu chứng chủ yếu: uống nhiều, ăn nhiều, đi tiểu nhiều (sụt cân nhiều). Bệnh lý chính theo Ðông y thường là do âm hư (bệnh mãn tính, người nhiệt), nhưng có khi cả âm dương đều hư mà âm - dương hư trọng điểm ở tạng thận, kế đó là phế, tỳ âm hư. Vậy phương pháp chữa chung lấy bổ thận âm làm cơ sở chính, vì thận là nguồn gốc của âm dịch, là nơi tàng trữ tinh vi của ngũ cốc, tiếp đó là bổ âm của hai tạng phế, tỳ (bổ âm là đưa thuốc mát vào để chữa bệnh nhiệt). Ngoài ra cũng cần gia giảm thuốc theo triệu chứng của từng người bệnh.

Hầu hết các sách YHCT Việt Nam cho đến các sách Ðông y của nhiều tỉnh ở Trung Quốc, khi chữa chứng tiêu khát (tiểu đường) đều đề cập đến bài thuốc "Lục vị thang gia giảm". "Lục vị thang gia giảm" bao gồm: Sinh địa 20g, thiên hoa phấn 12g, sinh sơn dược 16g, sa sâm 12g, sơn thù 12g, mạch môn 12g, đơn bì 12g, cát căn 16g, bạch linh 12g, kỷ tử 16g, trạch tả 12g, sinh bạch thược 16g. Sắc uống, ngày 1 thang.

Nếu người bệnh cảm thấy nóng nhiều nên gia thêm tri mẫu 12g, thạch lộc 20g. Nếu người bệnh khát nước, uống nhiều thì cho thêm: Sinh thạch cao 40g, hoàng cầm 12g hoặc không cần gia vị mà chỉ cần tăng liều cát căn 20g, sa sâm 20g. Nếu người bệnh ăn nhiều, mau đói, gầy ốm sụt cân thì thêm hoàng liên 8g. Táo bón: bỏ vị sơn thù, sơn dược gia thêm đại hoàng 10-12g. Mang tiêu 10-12g, huyền sâm 12g. Hết táo bón thì ngưng dùng đại hoàng, mang tiêu, duy trì dùng huyền sâm, nếu người bệnh tiểu nhiều gia ích trí nhân 12g, tang phiêu tiêu 12g, ngũ vị tử 6g, sơn dược, sơn thù nhục dùng tăng liều.

Nếu thận âm và dương đều hư nhược (càng ăn uống nhiều càng gầy ốm, chân tay lạnh, tinh thần mệt mỏi, đau lưng, ù tai, tiểu đêm nhiều lần...) cần chú ý cho thêm kim anh tử 16g, phụ tử chế 10g, thục địa 16g, nhục quế 4-6g, ngũ vị tử 6g, thỏ ty tử 12g. Người bệnh thường đi cầu phân lỏng sệt, không thành khuôn, đầy bụng, mệt mỏi vô lực thì gia thêm bạch truật (sao vàng) 16g, bỏ dùng vị kỷ tử.

Nếu có vết thương khó lành thì gia thêm các vị: Kim ngân hoa 20g, cúc hoa 20g, bồ công anh 20g, tử hoa địa đinh (địa đinh) 20g... Người bệnh được khuyên dùng các loại đậu (xanh, đen, nành, đậu phụng, đậu trắng...), ăn rau tươi, trái cây chua; ăn cá, thịt nạc, sữa không béo, (có thể tán thành bột uống). Thường xuyên luyện tập dưỡng sinh hoặc đi bách bộ.

Mục tiêu của YHCT trong điều trị bệnh tiểu đường (tiêu khát) là làm bớt các triệu chứng khó chịu, nâng thể trạng cho người bệnh và ngăn ngừa những biến chứng do bệnh tiểu đường gây ra. Tác dụng hạ đường huyết của thuốc YHCT chỉ có mức độ giới hạn. Vì vậy nên kết hợp điều trị bằng cả hai loại thuốc Ðông và Tây y, khi đó có thể giảm liều tân dược so với liều cũ (tìm một liều thấp tối ưu), hai thứ thuốc Ðông và tân dược được uống cách nhau từ 1-2 tiếng đồng hồ trong ngày.

(Ngày: 13-02-2003 - Theo Báo SK&ĐS)