Điều trị bệnh dạ dày, tá tràng bằng đông y

Viêm loét dạ dày, tá tràng là một chứng bệnh thường gặp ở nhiều lứa tuổi, do nhiều nguyên nhân. Bệnh thể khi cấp, khi hoãn, có liên quan tới gia đình, dòng họ và hay chuyển thành mãn tính hoặc dễ tái phát.

Bệnh thường gây đau ở vùng dưới tâm, vùng thượng vị với các triệu chứng chủ yếu là ợ hơi, ợ chua, đầy hơi... Các chứng trạng thường phát ra ở tỳ, vị. Nguyên nhân của bệnh là do lo lắng, buồn, giận dữ hoặc do tỳ vị hư hàn mất điều hòa, do ăn uống không điều độ, no đói thất thường, uống nhiều rượu, ăn nhiều đồ cay nóng...

Những bài thuốc trị bệnh này có thể là:

Đối với can khí phạm vị

- Triệu chứng: Đau vùng thượng vị lan tới hai mạng sườn, ậm ạch khó chịu, miệng đắng, hay cáu gắt, mặt đỏ, ợ hơi hoặc nôn chua, rêu lưỡi vàng. Mạch huyền sác. Nếu nặng, đau dữ dội từng cơn, nôn mửa, miệng nhạt.

- Bài thuốc: Diên hồ sách 12g, ô dược 20g, hương phụ 20g, sa nhân 8g, trần bì 12g, cam thảo 12g.

- Cách dùng: Diên hồ sách đập dập. Các vị trên sắc với 1.500 ml, nước sắc lọc bỏ bã lấy 150 ml, uống chia đều 4 phần, uống trong ngày.

* Hỏa uất dùng bài: thược dược 20g, đan bì 20g, chi tử 20g, thanh bì 8g, trần bì 10g, trạch tả 16g, bối mẫu 12g.

- Cách dùng: Thược dược tẩm giấm thanh vi sao. Các vị trên sắc với 1.700 ml nước, lọc bỏ bã lấy 250 ml, uống nguội, chia đều 5 phần uống trong ngày.

* Huyết ứ dùng bài: Bồ hoàng 48g, ngũ linh chi 48g. Hai vị trên tán bột mịn. Uống mỗi lần 15g, ngày uống 4 lần

Do tỳ vị hư hàn

- Triệu chứng: Đau vùng thượng vị liên miên, mệt mỏi, thiện án, đầy bụng, nôn mửa nước trong, chân tay lạnh, phân nát. Rêu lưỡi trắng, chất lưỡi bệu nhợt. Mạch trầm trì.

- Bài thuốc: Nhân sâm 15g, can khương 30g, thục tiêu 10g, di đường 100g.

- Cách dùng: Các vị trên sắc với 1.200 ml nước, lọ bỏ bã lấy 150 ml đun sôi hòa với di đường, quấy tan đều, chia đều 4 phần, uống trong ngày.

Do thương thực

- Triệu chứng: Đau vùng thượng vị sau ăn hoặc uống, đau dữ dội hoặc đau âm ỉ ngày một tăng dần. Người mệt mỏi có thể kèm theo tiêu chảy. Mạch thực.

- Bài thuốc: Mạch nha 20g, sơn tra 16g, thần khúc 20g, phục linh 18g, bán hạ 16g, trần bì 8g, la bạc tử 10g, liên kiều 8g.

- Cách dùng: Các vị trên giã dập, sắc với 1.500 ml nước, lọ bỏ bã lấy 250 ml, uống ấm chia đều 4 phần, ngày uống 3 lần, tối uống 1 lần.

Một số bài thuốc nam chữa viêm loét dạ dày, tá tràng

Bài 1: Lá khôi 80g, bồ công anh 40g, khổ sâm 12g.

Cách dùng: Sắc uống hoặc sao giòn tán bột mịn tinh, chia đều uống ngày 3 lần.

Bài 2: Cây dạ cẩm 300g, đường kính 900g, sắc đặc dưới dạng cao lỏng hoặc dạng siro, chia đều uống trong 3-5 ngày.

BS Trần Văn Bản, Sức Khỏe & Đời Sống